Sermaye Piyasası Hukukunda Genel Yatırım Tavsiyesi Kavramı Hakkında (SPK m. 38.1.c)
Burçak YILDIZ
6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu, sermaye piyasası faaliyeti kavramı kapsamında yatırım hizmet ve faaliyeti-yan hizmet şeklinde bir ayrım kabul etmekte; yan hizmetler arasında da genel yatırım tavsiyesi sunulması faaliyetini saymaktadır. Genel yatırım tavsiyesi; belirli sermaye piyasası araçları ya da ihraççılar ile ilgili olarak bunların adı belirtilerek somutlaştırılmış yorumları ve tavsiyeleri ifade etmektedir. Bilgi veya araştırma adı altında sunulmuş tavsiyeler de bu kapsamdadır. Genel yatırım tavsiyesi kavramının en önemli unsuru, belirli bir yatırımcının ve onun risk-getiri kıstaslarının dikkate alınmasının, yorum ve tavsiyelerin ona göre kişiselleştirilmesinin mümkün olmamasıdır. Bu yan hizmet, genellikle ücretsiz sunulmakta ve medya ve elektronik ortam aracılığıyla büyük bir yatırımcı çevresine ulaştırılabilmektedir. Etki gücü çok yüksek olduğu için anılan faaliyetin sunumu belirli esaslara bağlanmıştır. Ancak bir yorumun ya da (bilgi ve araştırma adı altında da olsa) tavsiyenin, genel yatırım tavsiyesi niteliği taşıyıp taşımadığının ve dolayısıyla bu esaslara tâbi olup olmayacağının belirlenmesi çoğu zaman güçlük arz etmektedir. Zira genel yatırım tavsiyesi kavramı, finansal bilgi, jenerik tavsiye, yatırım danışmanlığı faaliyeti gibi kavramlarla büyük benzerlik göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile ilk kez sermaye piyasası faaliyeti niteliği kazandırılmış olan “genel yatırım tavsiyesi” kavramını tanıtmak ve bu kavramın benzer kavramlardan farklarını ortaya koymaktır.
Genel yatırım tavsiyesi, genel tavsiye, yatırım tavsiyesi, yorum ve tavsiye, yan hizmet, jenerik tavsiye, yatırım danışmanlığı.
The new Capital Markets Code numbered 6362 brings the classification of investment service – ancillary service. In this context, general recommendation is characterized as an ancillary service under capital markets law for the first time in Turkish law. General recommendation means comments or recommendations (even those presented as information or research) concerning one or several particular transferable securities or the issuers of transferable securities, intended for distribution channels or for the client. Its distinctive feature is that the comments and recommendations can not be personalized according to a specific investor and his risk-earnings ratio criteria.This ancillary service is generally tendered free of charge and can be disseminated to large number of investors through media and internet. Since it has an important impact; producing and disseminating general recommendations are subject to particular rules. However it’s generally difficult to determine whether a comment, recommendation, research or information has the legal nature of general recommendation. That’s because the concept of general recommendation is confused with the concepts of financial information, generic recommendation and investment advice. The aim of this article is to introduce the concept of general recommendation and to explain its differences from resembling concepts.
General recommendation, investment recommendation, recommendation, comment, ancillary service, generic recommendation, investment advice.
I. GENEL OLARAK
2012 yılının sonundan bu yana, sermaye piyasası hukukumuzda önemli gelişmeler yaşanmaktadır. Bu kapsamda en temel değişiklik; 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun yürürlükten kaldırılması ve yerine 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun kabul edilmesidir1.
Eski ve yeni Sermaye Piyasası Kanunlarının düzenlemeleri arasındaki esaslı farklılıklardan biri, sermaye piyasası faaliyeti kavramının kapsamına ilişkindir. Yeni Sermaye Piyasası Kanunu (SPK), anılan kavramı korumuş, ancak bu kavramın kapsamını genişletmiştir. 6362 sayılı Kanun’a göre, sermaye piyasası faaliyeti kavramının kapsamına “yatırım hizmet ve faaliyetleri” ile “yan hizmetler” girmektedir.
2499 sayılı eski Sermaye Piyasası Kanunu’nda (eSPK’da) sermaye piyasası faaliyeti olarak adlandırılan faaliyetlerin büyük ölçüde yeni SPK’da “yatırım hizmet ve faaliyetleri” olarak adlandırıldığı görülmektedir2. 6362 sayılı Kanun’da bunların yanı sıra ilk kez sermaye piyasası faaliyeti olarak nitelendirilen ve “yan hizmet” olarak adlandırılan benzer faaliyet türlerine de yer verildiği görülmektedir.
