Anonim Ortaklıkta Borca Batıklık ve İflâsın Ertelenmesi Konusunda 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ve Yürürlük Kanunu ile Getirilen Yenilik ve Değişiklikler

Ahmet TÜRK

Yeni TTK anonim ortaklıkta borca batıklığın hukuki sonuçları konusunda önemli değişiklikler getirmiştir. Özellikle borca batıklığın tespitinde esas alınacak bilançonun değerleme esasları değiştirilmiş, aktiflerin hem işletmenin devamlılığı esasına, hem de muhtemel satış fiyatlarına göre değerlemeye tabi tutulacağı öngörülmüştür (TTK 376/3). Borca batıklığı mahkemeye bildirim yükümlülüğünün istisnası olarak, sıradan çekilme sözleşmesine yer verilmiştir. Bunun dışında, iflasın ertelenebilmesi için sunulacak iyileştirme projesi daha sıkı kayıt ve şartlara bağlanmıştır. TTK 377’ye göre, erteleme isteminde bulunan yönetim kurulu veya bir alacaklının yeni nakit sermaye konulması dâhil nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri gösteren bir iyileştirme projesini mahkemeye sunması zorunludur. TTK Yürürlük Kanunu da iflasın ertelenmesi istemi üzerine mahkemece alınacak ihtiyati tedbirleri açıklığa kavuşturmuştur. Bu makalede Yeni TTK’nun getirdiği değişiklik ve yenilikler, Eski TTK ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Makalede yasal düzenlemenin eleştirisi de yapılmış ve yasal düzenlemedeki eksiklikler hususunda önerilerde bulunulmuştur.

Anonim ortaklık, borca batıklık, iflasın ertelenmesi, aktiflerin değerlemesi, bilanço, sıradan çekilme sözleşmesi, konkordato, birleşme, uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma.

The new Turkish Commercial Code (TCC) has made important changes about the legal consequences of excessive indebtedness. Particularly, the principles of valuation in respect of the balance sheet to be taken into account in determining the excessive indebtedness have been altered. In this regard, the assets will be valuated based on both the principle of the “going concern” and the likely market prices (TCC Art. 376/3). Furthermore, the contract of “withdrawal from the list of liabilities” has been regulated as an expection to the duty of notification of excessive indebtedness. On the other hand, the project of recovery for the postponement of the bankruptcy has been attached to more strict conditions. In accordance with Art. 377 of the TCC, the board of directors of the creditor seeking for the postponement of the bankruptcy must submit to the court a project of recovery that indicates the objective and real sources and measures including the putting up of cash capital to the company. Also the Code regarding the effectiveness of the TCC clarifies the interim measures to be taken by the court after the claim of the postponement of bankruptcy. This Article aims to analyze the changes and innovations brought by the new TCC in comparison to the former TCC. Also the criticism of the legal framework has been done and suggestions have made with regard to the deficiencies of the legal provisions.

Joint stock company, excessive indebtedness, postponement of bankruptcy, valuation of assets, contract ot withdrawal from list of liabilities, composition of debts, merger, reorganization by agreement.

GİRİŞ

Anonim ortaklıkta borca batıklığın hukuki sonuçları, İİK’nun 179 vd. maddeleri dışında, 6762 sayılı (mülga) Türk Ticaret Kanunu’nun 324. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenmişti. Yeni Türk Ticaret Kanununda ise konu, 376. maddenin 3. fıkrası ile 377. maddede düzenlenmiş ve önemli değişiklik ve yenilikler getirilmiştir. Bununla birlikte İcra ve İflas Kanununun 179 vd. maddeleri yürürlükten kaldırılmamış olup, borca batıklığın hukuki sonuçları ve iflâsın ertelenmesi bakımından her iki yasa hükümleri birlikte uygu­la­nacaktır. 376. maddenin gerekçesinde, bu değişikliklerin uygulamada sıkça rastlanılan sorunlar dikkate alınarak yapıldığı, bunun da hükme yeni bir hüviyet verdiği belirtilmektedir¹.

Yapılan değişiklik ve yenilikleri şöyle sıralamak mümkündür:

Bu makalede, yukarıda sayılan son değişiklikler ele alınmış olup, borca batıklık ve iflâsın ertelenmesi kurumları sistematik olarak ve tüm ayrıntılarıyla incelenmemiştir².