Bochum Üniversitesi’nde Yapılan Karanlık Alan Araştırmaları Örnekleriyle Ampirik Toplumsal Araştırma Metotları
Hans-Dieter SCHWİND
İşlenen suçlar hakkında gerçekçi bir bilgi sahibi olmak için aydınlatılan suçlarla beraber karanlık alan hakkında da araştırmalar yapılması gereklidir.
Ampirik bir araştırma akışının üç aşaması vardır: Araştırmayı tasarlama, verilerin toplanması ve değerlendirme. Tasarlama aşamasında sorunların ve hipotezlerin belirtilmesinden sonra veri toplama yöntemini tespit etmek gereklidir. Karanlık alan araştırması için genellikle üç metot vardır: Deneysel araştırma, katılımlı gözlem ve soru sorma. Soruların kime yönelik sorulacağına karar vermek gereklidir. Araştırmanın amacına göre (mağdurların davranışı, ihbar davranışı, karanlık sayılar) araştırma faile yönelik ya da mağdura yönelik yapılabilir. Karanlık alan araştırmalarında suçun özelliği elverişli ise (cinsel suçlarda uygun değildir) mağdurlara soru sorulması yöntemi uygulanmaktadır. Sorulan sorularda önemli olan, sorulan unsurların ölçüt olarak kullanılabilecek şekilde tanımlanmasıdır. Planlanan anketin güvenilir (aynı test grubuna birkaç defa soru sormak yoluyla anlaşılır), geçerli (ölçülmek istenen davranışı anlamak için uygun mu) ve objektif (yönlendiren soru olmamalı veya soruları soran kişi cevaplayıcıyı yönlendirmemeli) olduğunu kontrol etmek için küçük bir grupta deneme araştırması (pilot araştırma) yapılması gereklidir. Örneklem tekniğini, örneklemi ve örneklem sayısını belirledikten sonra veri toplama işlemine başlanabilir. Bir ankette %40’tan fazla soru kâğıdı dönmezse ya da cevaplanmamışsa, anketin değeri kalmamıştır. Verilerin değerlendirilmesi için istatistikî olarak şekillendirilmesi, farklı unsurların/değişkenlerin arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi ve araştırmanın asıl sorularının her zaman sadece bir olasılık olarak cevaplandırılması gerekir.
Karanlık alan araştırmaları polis ve diğer istatistiklerle beraber suç politikasının önemli bir esasını oluşturmalıdır. Medya genelde sadece sonuçlarla ilgilenmekte, araştırmanın metodu ya da akışı ile ilgilenmemekte bu nedenle ampirik araştırmalardan yararlanmamaktadır. Karanlık alan araştırmaları, polisin çalışmalarına yardımcı olmak adına önemlidir (örneğin bir karakolun doğru yerde olup olmadığı gibi); ancak bu alanda az kullanılmaktadır.
