Yeni İsviçre Medeni Usul Doktrininde Bir Başyapıt: -T. Sutter-Somm / F. Hasenböhler / C. Leuenberger, Kommentar Zur Schweizerischen Zivilprozessordnung (ZPO), 3. Auflage, Schulthess Verlag, Zürich 2016-
M. Kamil YILDIRIM
Değerli hocam Prof. Dr. Merih Kemal Omağ’a çıkarılacak armağanda bir makale ile yer almaktan onur ve sevinç duyduğumu belirtmek isterim. 1983 yılında Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi araştırma görevlisi kadrosuna başvurduğumda, mülakat komisyonunda ilk kez karşılaştığım ve fakülte hayatı boyunca bir İstanbul beyefendisi olarak tanıdığım, bu güne kadar hep saygı ile yadettiğim hocamıza sağlıklı ve uzun ömürler dileğiyle.
İsviçre‘de kantonal düzeyde süregelen 26 ayrı medeni usul hukuku mevzuatının federal düzeye çıkarılması yenidir. Yeknesak İsviçre Federal Medeni Usul Kanunu 19.12.2008 tarihlidir ve 1.1.2011’de yürürlüğe girmiştir. İsviçre Federal Medeni Usul Kanunu (ileride ZPO kısaltmasıyla anılacaktır) Türkiye’de 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yerini alan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (ileride HMK kısaltmasıyla anılacaktır) ile aynı dönemde hazırlanmıştır. Bu iki kanunun akran olma özelliği Mukayeseli Hukuk incelemelerine ayrı bir düzey ve önem kazandırmaktadır. Nitekim Türk Literatüründe bu Kanunların taslak ve tasarı evrelerindeki durumlar hakkında çalışmalar yapılmıştır1.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nu Tasarı döneminde üst bakışla bir bütün olarak ele alan ve konsepte sahip olup olmaması açısından eleştiren nitelikte Alangoya/Yıldırım/Deren-Yıldırım, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul 2006, İstanbul Barosu Yayını da Türk literatüründe mevcut iken, kanunlaştırma devresinde yasama organı TBMM de Mukayeseli Hukukun olması gereken katkısı dikkate alınmamıştır. Bugün HMK’nın 4 yıllık uygulaması sonucunda HMK nın Ön İnceleme ve diğer bazı kurumlarının yarattığı sorunlar nedeniyle tartışıldığı gözlenmektedir.
