Sınai Mülkiyet Kanunu’na Göre Marka Hakkının Yetkisiz Tasarrufu Suçu
The Offense of Unauthorized Disposition of Trademark Right According to the Industrial Property Law
Egemen ESEN
Marka hukuku esas olarak özel hukukun inceleme alanındadır. Ekonomik gelişmeler sonucunda, marka hukuku koruma kapsamını genişletmek için ceza hukukunun desteğine ihtiyaç duymaktadır. Yine de diğer tedbir ve yaptırımlardan sonra, ceza kanunu marka hukukunu destekleyebilmek için (ultima ratio) son çare ilkesi gereğince en son uygulanacağı aşikardır. Ayrıca, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de kanunilik ilkesi dikkate alınmamıştı. Anayasa Mahkemesi’nin 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye ilişkin iptal kararları art arda gelmişti. Tüm bunların sonucu olarak 10 Ocak 2017’de Resmi Gazete’de yayımlanan 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu aynı gün yürürlüğe girmiştir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda yer alan cezai hükümlerin biri marka hakkının yetkisiz tasarrufu suçudur. Bu çalışmanın konusu marka suçlarından olan marka hakkının yetkisiz tasarrufu suçunun unsurları açısından değerlendirilmesi ve incelenmesidir.
Marka Hukuku, Marka Suçları, Marka Hakkı, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu.
Trademark Law is mainly in the field of Private Law. As a result of economic developments, it has needed the support of Criminal Law to enlarge the scope of protection. Nevertheless, it is clear that After other measures and sanctions, Criminal Law is enforced the law at last to be able to support Trademark Law by virtue of the principle of last resort. Besides, Decree-Law Numbered 556 on the Protection of Trademarks was not taken the principle of legality into consideration. Annulment decisions of Constitutional Court were successively taken concerning Decree-Law Numbered 556 on the Protection of Trademarks. As a consequence of all these, Industrial Property Law Numbered 6769, which was published in the Official Gazette on January 10, 2017 entered into force within the same day. One of the penalty provisions which is included in Industrial Property Law Numbered 6769 is the offense of unauthorized disposition of trademark right. The subject of this article is evaluation and research of the offense of unauthorized disposition of trademark right which is a type of trademark offenses.
Trademark Law, Trademark Offenses, Trademark Right, Decree-Law Numbered 556 on the Protection of Trademarks, Industrial Property Law Numbered 6769.
Belirli bir mal veya hizmeti benzer mal veya hizmetlerden ayırt etme fonksiyonu ile öne çıkan marka, hukuk düzeninin koruması altındadır. Tarihsel köken itibariyle markanın, eski çağlara kadar farklı amaçlarla da olsa kullanıldığı kabul edilir. Eski çağlarda insanların gösterdiği uğraştan iftihar duymak amacıyla ürettikleri araç ve gereçlere işaret koydukları, yine ait olunan feodal gücü göstermek anlamında üretim araçlarına işaret konulduğu; Orta çağ dönemi Avrupa’sında ise zanaat erbabının örgütlendiği loncaları göstermek bağlamında imalat edilen veya ticareti yapılan ürünlere semboller konulduğu ifade edilir1.
Esas olarak özel hukuk alanına giren marka hukukunun kavram ve esasları, 19. yy itibariyle ulusal ve uluslararası düzenlemelerin konusunu oluşturmuştur. Marka hukukunun gelişimi ile birlikte de marka hakkı sahibinin haklarını korumak ve caydırıcılığı sağlamak adına hukuki korumanın yanında, marka hukuku aleyhine bir takım davranışlar cezai yaptırım konusu olmuştur. Hatırlatmak gerekir ki ceza hukukunun marka hukukuna müdahil olduğu alan, son çare ilkesi gereğince (ultima ratio) diğer tedbir ve yaptırımlarla mümkün olmayan davranışlar yönündendir2.
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, 10.01.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir3. Sınai Mülkiyet Kanunu’nda marka hukukuna ilişkin cezai hükümler 30. maddede düzenlenmiştir. 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de marka hukukuna ilişkin cezai hükümler ise madde 61/A’da düzenlenmekteydi. Çalışma kapsamında ise 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu madde 30/3’de yer alan marka hakkının yetkisiz tasarrufu suçu unsurları açısından irdelenecektir.
