Alacağı Devredenin Garanti Sorumluluğu ve Garanti Sorumluluğunun Faktoring Sözleşmelerindeki Görünümü
The Guarantee Responsibility of the Assignor of Claim and Display of Guarantee Responsibility in Factoring Contracts
Yargı BİLGİÇ
Özel hukuka dayalı, üçlü taraf ilişkilerinin bir türü olan alacağın devri, devamlı gelişen ve değişen sosyo ekonomik dünyada kişi ve kurumların nakit para ihtiyacını sağlaması amacıyla işlev gösteren bir müessese olup günümüzde faktoring şirketlerinin alacağın devri anlaşmalarında sıkça görülmektedir. Bu uygulama gereğince şahıs ve/veya kurumlar alacaklarını faktoring şirketlerine devreder, nakit para ihtiyaçlarını karşılarlar. Geçmiş hukuk sistemlerinde şahsa bağlı borç olma özelliğini koruyan alacağın devri, günümüzde bağımsız bir borç ilişkisi olarak karşımıza çıkmış, ama üçlü taraf ilişkisi olması dolayısıyla devredilen alacağın doğmamış veya ileride doğmayacak olabilmesi ya da geçmişte doğmuş alacağın devir anında son bulmuş olması risklerini beraberinde getirmiştir. Aynı zamanda alacağı devralanın borçlu şahsın ödeme gücünden yoksun olmasıyla karşılaşması da olasılıklar içerisindedir. Bu sorunlar karşısında çeşitli mevzuatlarda problemleri çözmek amacıyla bazı düzenlemeler yapılmış ve biz de bu makalede alacağı devredenin garanti sorumluluğu müessesenin daha iyi anlaşılmasını sağlamak adına ilginç çözüm önerileri getirmiş kanuni düzenlemeleri incelemekteyiz
Alacağı Devredenin Garanti Sorumluluğu, Faktoring Sözleşmesi, Alacağının Devrinin Soyut Olması.
The assignment of claim, which is a kind of the relationships of three counterparty based upon private law, is an institution that functions for individuals and institutions to provide cash money in changing and developing socio-economic World; and it is often seen in the contracts of assignment of claim of factoring companies. According to this practice, individuals or institutions assign their claims on factoring companies and provide cash money. The assignment of claim, which maintain its characteristic as an individual debt in previous law systems, is seen as a free debt and credit relationship today; however, as it is a three counterparty relationship, it has the risks that the claim which is to be assigned has never emerged or will never emerge, or, ended at the moment of assignment. At the same time, it is probable that the assignor does not have the ability to pay the debt. Against these problems, it is aimed to examine the legal regulations which are made to solve these problems and to make a better understanding about the institution of the assignment of claim.
Guarantee Responsibility of the Assignment of Claim, Factoring Contract, Abstractness of the Assignment of Claim.
Özel hukuka dayalı, üçlü taraf ilişkilerinin bir türü olan alacağın devri, devamlı gelişen ve değişen sosyo ekonomik dünyada kişi ve kurumların nakit para ihtiyacını sağlaması amacıyla işlev gösteren bir müessesedir. Bu nedenle tarih boyunca devamlı gelişme içerisinde olmuş alacağın devri kurumuna, Roma'nın ilk dönemlerinde de rastlamak mümkündür.
Zamanla gelişmeye devam etmiş alacağın devri günümüzde faktoring şirketlerinin alacağın devri anlaşmalarında sıkça görülmektedir. Bu uygulama gereğince şahıs ve/veya kurumlar alacaklarını faktoring şirketlerine devreder, nakit para ihtiyaçlarını karşılarlar.
Roma Hukuku'nda alacak ve borç, kişinin şahsına bağlı haklardan olup soyut borç kavramı mevcut değildi. Şahsa bağlı hakların varlığı nedeniyle de kişi, borcunu ödemezse şahsın köle olarak alacaklıya hizmet ifa etmesi gündeme gelirdi. İşte bu nedenlerle alacaklı ve borçlu şahısların kişiliklerine bağlı olan hakkın başkasına geçirilmesi veya temlik edilmesi mümkün değildi. Ancak şahsın borcunu ödememesi dolayısıyla alacaklıya köle şeklinde hizmet ifa etmesi durumunda borç hem şahsen hem de malları ile garanti edilmiş oluyordu.
