6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsa-mında Bilgilendirme Yükümlülüğünün Değerlendirilmesi

Evaluation of the Obligation to Inform the Consumer within theFramework of the Law on Consumer Protection No. 6502.

Cüneyt BELLİCAN

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, tüketicinin bilgilendirilmesi konusunda, eski 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre daha geniş düzenlemeler getirmiştir. Tüketicinin, sözleşmeden makul süre önce bilgilendirilmesi, sağlıklı karar verebilmesi bakımından önem taşır. Çalışmamızda, bilgilendirme yükümlülüğü, çeşitli tüketici sözleşmeleri dikkate alınarak ele alınmıştır. Bilgilendirme yükümlülüğü sadece, 6502 sayılı Kanunda düzenlenen hükümlerle sınırlı değildir. Genel hükümler de, bu bağlamda dürüstlük kuralı da bu yükümlülüğün varlığının, kapsamının belirlenmesinde önemli rol oynar. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi, hile ve culpa in contrahendo kavramları bakımından da değerlendirme yapılmasını gerekli kılar. Bilgilendirme yükümlülüğünün ihlalinin yaptırımı sadece idari para cezası değildir. Bu yükümlülüğün ihlal edilmesi durumunda tazminat yaptırımı da sözkonusu olur.

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Tüketici Sözleşmeleri, Bilgilendirme Yükümlülüğü, Bilgilendirme Formu, Cayma Hakkı, Culpa in Contrahendo, Hile.

The law on Protection of Consumer, No 6502 includes more detailed provisions in terms of providing information to the consumer when compared to previous law. Information shall be provided to the consumer within a reasonable period of time. This period shall enable the consumer to evaluate positive and negative points before concluding the contract. In this study, the obligation to inform the consumer is analysed and evaluated, taking into account several types of consumer contracts. Informing the consumer is a legal obligation for other contracting party. In this context, information form/document shall be provided to the consumer. In the event of breach of this obligation, administrative fines shall be applied. Additionally, protection of consumer is possible in accordance with the general provisions (for example, culpa in contrahendo, fraud). Finally, it should be emphasised that the rule of good faith plays an important role in determining the extent of obligation to inform the consumer.

The Law on Consumer Protection No. 6502, Consumer Contracts, the Obligation to Inform the Consumer, Information Form, Right of Withdrawal, Culpa in Contrahendo, Fraud.

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da da olduğu üzere, tüketicinin bilgilendirilmesine ve bilinçlendirilmesine¹ önem vermiştir. Ayrıca, TKHK’nın 1. maddesinde, kanunun amaçları arasında, “tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak….” da yer almaktadır. Kanunun, Beşinci Kısmında, Tüketicinin Bilgilendirilmesi ve Menfaatlerinin Korunması başlığı altında (TKHK md.54-60) düzenlemelere yer verilmiştir.

Bilgilendirme, ön bilgilendirmeden ibaret değildir. Başka bir deyişle, tüketicinin bilgilendirilmesi, sözleşme öncesi aşamayla sınırlandırılamaz. Kanun hükümlerinden anlaşılmaktadır ki, sözleşme kurulduktan sonra da bilgilendirme yükümlülüğü devam eder.

Her sözleşme görüşmelerinde olduğu gibi tüketici sözleşmelerine ilişkin görüşmelerde de, sözleşme öncesi kusur sorumluluğu (culpa in contrahendo) uygulama alanı bulur². Burada iki hususa dikkat çekmek isabetli olur. Birincisi, TKHK’da getirilmiş sözleşme öncesi “bilgilendirme yükümlülükleri”, culpa in contrahendo’nun kanunda vücut bulmuş örneklerinden biri olarak değerlendirilebilir. Sözkonusu yükümlülüklere ilişkin olarak idari para cezasının öngörülmüş olması, eksik bilgilendirme nedeniyle herhangi bir zararın meydana gelmesi durumunda, zararın gideriminin istenmesine engel olmaz. İkinci olarak, TKHK kapsamında yer almış bilgilendirme yükümlülüğü dışında, genel bilgilendirme ve aydınlatma yükümlülüğünün varlığını koruyor oluşudur.