Çekte Düzenleyenin İmzasının Şekli, Yeri ve Önemi

The Place, Form and Importance of Drawer'sSignature on the Cheque

Ali AYLİ

Çekin önemli şekil şartlarından biri de düzenleyenin imzasıdır. Bu nedenle düzenleyen imzasının çekin neresinde bulunması gerektiği, şekli ve temsilci imzasıyla bir çekin düzenlenebilip düzenlenemeyeceği hususları önem arz etmektedir. Zira usulüne uygun atılmış bir imza kişiyi düzenleyen sıfatıyla sorumlu kılabileceği gibi, senet metnini kapsamayan bir imza veya bu hususta yetkili biri tarafından atılmayan imza sorumluluk doğurmayacaktır.

Çek, Düzenleyenin İmzası, İmzanın Yeri, Temsilcinin İmzası.

One of the important formal conditions of a check is the signature of the drawer. Therefore, questions of which part of the check must contain the drawer’s signature, form of the signature, and whether a check can also be drawn by the signature of a representative are of outmost importance. A duly affixed signature may hold the person liable as drawer while a signature that does not enclose the text of the document or signature by an unauthorized person would not cause liability.

Check, Signature of Drawer, Place of Signature, Signature of Representative.

Türk Hukukunda çek, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun, kambiyo senetlerine ayrılan Dördüncü Kısmı’nın Üçüncü Bölümünde yer almıştır. Buna göre çek Kambiyo Senetlerinden üçüncüsü olarak düzenlenmiştir (TTK m. 780-823). Bir senedin çek olarak kabul edilmesi için taşıması gereken bir takım zorunlu unsurlar vardır. Bunlar TTK m. 780/1’de belirtilmiştir. Düzenleyenin imzası da bu zorunlu unsurlardan birisidir. Çekteki diğer zorunlu unsurlar; çek kelimesi, belirli bir bedelin kayıtsız şartsız havalesi, ödeme yeri, düzenleme tarihi ve yeridir. Ayrıca 15.07.2016 tarihli ve 6728 sayılı Kanunun 71’inci maddesi ile TTK 780 maddesinde yapılan değişikliğe göre, senedin banka tarafından verilen seri numarasını ve karekodu da ihtiva etmesi gerekir. Çek vasfı ancak bu unsurların tamamının bir arada bulunmasıyla kazanılabilir. Bu çalışmada, sadece düzenleyenin imzası birçok yönden ele alınacak; çekin diğer zorunlu unsurlarına ise değinilmeyecektir.

Düzenleyenin imzası ele alınırken, üzerinde durulacak hususlardan ilki imza koşulunun sağlanması bakımından, senet üzerine imza niyetiyle yazılanın veya çizilenin belli bir geçerlilik şekline tabi olup olmadığı meselesidir. Bu husus belirlenirken, imza ile ilgili düzenleme içeren diğer Kanunlar da dikkate alarak bir kanaate ulaşmaya çalışılacaktır. Üzerinde duracağımız bir diğer husus ise çekte keşidecinin imzasının senedin neresinde bulunması gerektiğidir. Daha sonra gerçek kişiler ve tüzel kişiler açısından çekin temsil ilişkisi çerçevesinde nasıl keşide edilebileceğini ortaya koymaya çalışacağız.

Son olarak da, yetkili temsilci olmayan birinin imzasıyla tüzel kişi adına düzenlenmiş bir çekte, zorunlu unsurlardan (düzenleme tarihi, çek bedeli v.s.) birinin sonradan yetkili temsilcinin imzasıyla düzeltilmiş olması durumunda, çek bedelinin ödenmemesindeki sorumluluğun kime ait olacağı tartışılacaktır.