Yeni Türk Ceza Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda Meşru (Yasal) Savunma ve Zorunluluk Hâli
Necati Meran
Türk Ceza Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen yasal savunma ve bu konudaki zorunluluk halleri makale konusunu oluşturmaktadır.
Yasal olarak savunmanın oluşması meydana gelen olayların özelliği ile doğrudan bağlantılıdır. Ayrıca uğranılan haksızlığın normal olarak devlet eliyle def edilmesi esastır. Bu nokta olanak dahilinde iken kişinin haksızlığı kendisinin ortadan kaldırması yoluna gitmesi, kendiliğinden hak alma suçunu oluşturabilir. Bu nedenlerden dolayı meşru (yasal) müdafaanın yasalar çerçevesinde yapılması esastır.
Yasal Savunma, Haksız Saldırı, Cebir, Saldırı, Zilyet, Gasp, El Koyan, Direnme, Meşru Savunma, Muhakkak Tehlike.
Yeni Türk Ceza Kanunu’nun 25/1. maddesinde hukuka uygunluk nedeni olarak meşru (yasal) savunma hali düzenlenmiştir. Maddenin 2. fıkrasında ise, kusurluluğu ortadan bir neden olarak zorunluluk hali düzenlenmiştir.1
I- Meşru (Yasal) Savunma
Yasal savunma , bir kimsenin kendisine ya da üçüncü bir kişiye karşı gerçekleştirilen haksız saldırı yı uzaklaştırmak için gösterdiği zorunlu tepkidir.2 Bir başka deyişle yasal savunma, kişinin kendisinin veya bir başkasının hukuki varlığını, gerçekleşmekte olan ya da yakın, hukuka aykırı bir saldırıya karşı zorunlu savunmasıdır.3
Yasal savunma, her zaman varlığı kabul edilmiş bir kavramdır. Roma hukukunda, hayata, vücut bütünlüğüne, namusa, kişisel bir tehlikeye yol açtığı takdirde mala karşı yapılan saldırıları uzaklaştırmak için yasal savunma hakkının varlığı kabul edilmekteydi.
