Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre Ayıplı Mal Teslimi Halinde Tüketicinin Hakları

Consumer Rights in Case of Defective Good Delivery According to Code No: 6098

Zarife ŞENOCAK

28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 8’inci vd. maddelerinde ayıplı mallardan dolayı sorumluluk yeniden düzenlenmiş, ayıplı mal teslimi halinde tüketicinin seçimlik hakları, yürürlükten kalkan 4077 sayılı TKHK’nın 4. maddesinde olduğu gibi, herhangi bir sınırlamaya tabi tutulmaksızın, ücretsiz onarım, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, ayıp oranında satış bedelinden indirim ve sözleşmeden dönme hakkı olarak belirlenmiştir. Tüketiciye kullandığı seçimlik hakların yanında ayıp sonucu ortaya çıkan zararlar için 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat talebi de tanınmıştır. Yeni Kanun’da tüketicinin ücretsiz onarım ya da malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarını kullanabilmesi açısından, bu taleplerin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olmaması sınırlandırmasına yer verilmiş; tüketicinin ücretsiz onarım veya ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarını seçmesi durumunda bu talebin yerine getirileceği azami bir süre ve bu sürede talebin yerine getirilmemesi halinde tüketicinin diğer seçimlik haklarını kullanabileceği öngörülmüştür. Yeni düzenlemelerde yürürlükten kalkan 4077 sayılı TKHK’nın 4. maddesine göre “imalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente ve ithalatçının ayıplı maldan ve tüketicinin seçimlik haklarının tümünden dolayı müteselsil sorumluluğu” kaldırılmış, tüketicinin yalnızca ücretsiz onarım veya malın ayıpsız bir misli ile değiştirilme haklarını, satıcı yanında üretici ve ithalatçıya karşı kullanabileceği hükme bağlanmıştır. Üretici veya ithalatçının bu konudaki sorumluluğu malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesi esnasında mevcut ayıplarla sınırlandırılmıştır. Yürürlükten kalkan 4077 sayılı TKHK mad. 4/fk. 2’nin son cümlesinde ayıplı ifadan sorumluluk ile karıştırılmış olan üreticinin sorumluluğu ise isabetli bir şekilde 6502 sayılı TKHK’nın kapsamından çıkarılmış ve üreticinin sorumluluğuna ilişkin düzenlemeler Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanun Taslağı kapsamına dahil edilmiştir.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Ayıplı Mal Teslimi, Tüketicinin Hakları, Ayıplı Maldan Sorumluluk, Tüketici İşlemlerinde Satıcının Ayıba Karşı Tekeffül Sorumluluğu, İhtiyari ve Zorunlu Garanti Belgesi, Ayıplı Maldan Sorumlulukta Zamanaşımı, Ayıplı Maldan Dolayı Sorumluluk ve 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’la Getirilen Değişiklikler, Ayıplı Mal Tesliminde Sözleşmeden Dönme, Ayıplı Mal Tesliminde Ücretsiz Onarım, Ayıplı Mal Tesliminde Malın Ayıpsız Misli ile Değiştirilmesi, Ayıplı Mal Tesliminde Satış Bedelinden İndirim, Ayıplı Mal Tesliminde Tazminat Talebi.

In the new Consumer Protection Act (CPA), came into force on 28.5.2014, the liability arising from waranty of quality have been reenacted as article 8 et seq. In the new act the consumers’ rights arising from delivery of defect goods have been regulated likewise the former Consumer Protection Act No. 4077 art. 4. According to the new Consumer Protection Act the consumers’ rights arising from delivery of defect goods are as follows: without any limitation claim to free repair or replace of goods, reduce the price paid or rescission of the contract. Besides these alternative rights consumers are entitled to compensation for damages arising from defects according to the Turkish Code of Obligation No. 6098. In the new Consumer Protection Act, consumer may exercise his or her right to free repair or replace of defect goods whether performance of these rights bring excessively hardship to the seller. Should the consumer exercise right of free repair or replace, this claim must be fullfilled within a limited time, otherwise the consumer is entitled to exercise other alternative rights. The joint liability, which is regulated in Article 4 of the former CPA, among the producer, seller, trader, agency and importer arising from the waranty of quality has been abolished. According to the new CPA the consumer may exercise his or her right to free repair or replace only against seller, producer and importer. The liability of producer and importer is limited to defects which are present at the time of introduction of the goods into the market. Product liability, which was wrongly placed in the last sentence of the Art. 4/2 of the former CPA due to a confusion between the concepts of product liability and waranty of quality, is now rightly remowed from CPA and instead placed in a Draft Act of Product Safety and Technical Regulations.

Consumer Protection Act, Delivery of Defect Good, Consumer Rights, Waranty of Quality, Seller’s Waranty of Quality in Consumer Transactions, Arbitrary and Mandatory Waranty, Lapse of Time in Liability Arising Defect Goods, Waranty of Quality and Amendments Brought By Consumer Protection Act No. 6503, Rescission of Contract in Delivery of Defect Goods, Right to Free Repair in Delivery of Defect Goods, Replacement in Delivery of Defect Goods, Reduce of Price Paid in Delivery of Defect Goods, Compensation Claim in Delivery of Defect Goods.

I. 6502 SAYILI TKHK İLE AYIPLI MAL TESLİMİNE İLİŞKİN OLARAK YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERE GENEL BİR BAKIŞ

7.11.2013 tarihinde kabul edilen 6502 sayılı yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir1. Ayıplı mallardan dolayı sorumluluk yeni Kanun’da 8. vd. maddelerde düzenlenmiş, ayıplı mal tanımı, sorumluluğun şartları, ispat, tüketicinin hakları ve zamanaşımı konularında 25 Mayıs 1999 tarihli Tüketici Malları Satım Sözleşmeleri ve İlgili Garantilerin Bazı Yönleri Hakkında 1999/44/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi’nden esinlenerek bir takım değişiklikler yapılmıştır. 6502 sayılı Kanun’da ayıplı mallardan dolayı sorumluluğa ilişkin olarak yapılan değişiklikleri genel olarak şöyle özetleyebiliriz:

- 8. maddenin ilk fıkrasında objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan mallar yanında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmayan malların da (aslında taraflarca sözleşmede kararlaştırılan niteliklerin eksikliği nedeniyle sözleşmeye aykırı mal kategorisine giren bir durumlardan biri olarak) ayıplı mal kavramına dahil edilmesi2;

- 8. maddenin son fıkrasında satılanın montajının satıcı tarafından gerçekleştirildiği veya onun sorumluluğunda gerçekleştirildiği durumlarda montaj hatasının; malın montajının tüketici tarafından gerçekleştirildiği durumlarda montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapıldığı takdirde montaj talimatındaki yanlışlık veya eksikliğin ayıplı mal kavramına dahil edilmesi;