Korint Kanalından Geçiş

Passage Through the Corinth Canal

Anıl ÇAMYAMAÇ,Anıl ÇAMYAMAÇ

Farklı okyanus alanlarını bağlayan dar suyollarından geçiş küresel iletişim yollarının hayat damarlarını oluşturdukları için her zaman uluslararası toplum için önemli olmuştur. Bunlardan, gereklilik sebebiyle, sadece çok küçük bir kısmı yapay olarak oluşturulmuştur. Günümüzde, bu tür kanalların sayısı dört adettir ve hepsi de 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Uluslararası seyrüseferde kullanılan boğazların aksine, bu yapay suyollarından geçişi düzenleyen genel bir kural yoktur. Eğer bu kanallardan seyrüsefer düzenleyen spesifik bir antlaşma yoksa, bu kanallar ülkesinde kurulduğu devletin yetkisi altındadır. Korint kanalı mevcut dört kanal içerisinde en az bilinendir. Böylelikle, bu kısa çalışmada, Korint Kanalından geçiş değerlendirilecektir.

Okyanuslar-arası Kanallar, Korint Kanalı, Geçiş Rejimi, Yunanistan.

Navigation through narrow waterways which connect different ocean areas have always been important for international community, since they represent the life lines of global communications. Only a few of these are created artificially, out of necessity. Today, there are only four of them, all of which had been constructed in the late 19 and early 20. centuries. Contrary to the regime for the straits used for international navigation, there is no general rule regulating the passage through these artificial waterways. If there is no specific treaty regulating the navigation through these canals, then the canals are under the authority of the State on whose territory the canal is founded. Out of the existing four, the Corinth Canal is the least known one. Thus, in this short article navigation through the Corinth Canal will be dealt with.

Inter-oceanic Canals, Corinth Canal, Passage Regime, Greece.

Giriş

Dünya ticaretinin %80’inden fazlasının gerçekleştiği denizleri¹ birbirine bağlayan coğrafî oluşumlar iki temelde incelenebilir. İlki ve en önemlisi boğazlar, ikincisi ise kanallardır. Bu coğrafî oluşumlardan boğazlar doğal bağlantı alanlarıyken, kanallar ise inşa edilmiş, yâni yapay olarak oluşturulmuş bağlantı yollarıdır. Doğal bağlantı sağlayan boğazların sayısı ne kadar çoksa, farklı deniz alanlarını birbirine bağlayan yapay olarak inşa edilmiş kanalların sayısı da, en azından günümüzde, oldukça sınırlıdır. El’an, günümüzde, denizleri birbirine bağlayan sadece dört kanal mevcuttur ki, bunlardan ikisi okyanusları birbirine bağlarken, diğer ikisi yarı-kapalı ve kapalı deniz alanlarında farklı denizleri birbirine bağlamaktadır.²

Kanallar, farklı denizleri birbirine bağlamalarından ötürü uluslararası alanda, özellikle küreselleşen dünyanın ticarî hacmi de hesaba katıldığında, uluslararası kamuoyunun ilgisini çekebilse de, sayıca uluslararası seyrüseferde kullanılan boğazlar kadar fazla olmamaları etkinliklerini, en azından bazıları için ön plâna çıkartmamaktadır. Öte yandan, her ne kadar boğazlarla mukayese edilemeseler de, özellikle okyanusları birbirine bağlayan iki kanal, Panama ve Süveyş’in kesinlikle önemleri ve etkinlikleri küçümsenemez. Akdeniz’in ikinci çıkışı hâline gelen Süveyş kanalı doğu ve batı ticaretinin tam ortasındaki konumuyla âdeta vazgeçilmez niteliktedir.³

Bu kısa çalışmada, dört kanaldan en fazla göz ardı edileni olan ve Yunan ülkesinde konumlanan Korint Kanalının hukukî rejimi ve özellikle bu kanaldan geçişe ilişkin kuralları değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bunun yapılabilmesi için öncelikle Korint Kanalının coğrafî, tarihî ve iktisadî özellikleri tanıtıldıktan sonra, uluslararası hukukta kanalların ele alınışı değerlendirilecek, sonrasında Korint Kanalındaki geçişe ilişkin düzenleme ortaya konularak, konu hakkında görüşümüze yer verilecektir.