Yargı Bağımsızlığının Yargı Organına Karşı Korunması Sorunu ve Yüksek Mahkemece İlk Derece Mahkeme Hâkimleri ve Savcıları Hakkında Not Belgesi Düzenlenmesi

İsmail ŞAHBAZ

ÖZET:

Çalışmamda, yargı bağımsızlığının yargı organına karşı korunması bağlamında; yargısal işlemlere üst mahkemeye itiraz hakkı tanınmasının yargı bağımsızlığına aykırılık teşkil edip etmediği; özellikle söz konusu inceleme sırasında yüksek mahkemece ilk derece mahkemesi hâkimleri ve savcıları hakkında not verilmesinin olumlu ve olumsuz yönlerinin neler olduğu; anılan düzenlemenin ilk derece mahkemesi ile yüksek mahkeme arasında hiyerarşik bir bağ kurup kurmadığı ve yargıç iradesi üzerinde ne gibi etki ettiği hususları irdelenerek bu alanda yapılması gereken değişikliklere değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Yargı bağımsızlığı, yüksek mahkeme, not belgesi, terfii.

A. Giriş

Küreselleşme ile birlikte devletlerin egemenlik anlayışında ciddi bir değişim yaşanmış ve devlet için birey anlayışı, yerini birey için devlet anlayışına bırakmıştır. Bunun doğal bir sonucu olarak da devlet kurumlarının oluşum şekli ve yetki paylaşımları mevzuat değişiklikleri ile yeniden yapılandırılmış ve eskiden beri varlığı kabul edilmekle birlikte anayasada ve yasada tanınan unsurları yönüyle farklılık arz eden yargı bağımsızlığı kavramının yeniden anlamlandırılması zorunluluğu doğmuştur.

Son günlerde, anayasa değişikliği ile gündeme iyice oturan yargı bağımsızlığı kavramı üzerinde kamuoyunda yapılan tartışmalarda, kavramın sadece siyasi parti temsilcilerinin yer aldığı yasama ve yürütme organına karşı yargının korunması anlayışına indirgendiği görülmektedir. Yargı bağımsızlığının, ancak siyasi iradenin yargıya olan etkisinin giderilmesiyle sağlanacağı şeklinde oluşan bu genel kanı, yargı organlarının kendi içindeki yetki ve görev dağılımı ile bunların birbirlerine karşı sorumluluklarını göz ardı ettiğinden eksik bir nitelik taşımaktadır.