Ürün (Mamul) Sorumluluğu Sigortası

Product Liability Insurance

Faik BİRİŞİK

Üreticinin imal ettiği ürün dolayısı ile meydana gelen bedeni ve maddi zararların sorumluluğu, günümüzde genel sorumluluk sigortalarının en önemli sorunlarından birini teşkil etmektedir. Günümüzde endüstrinin devamlı bir biçimde gelişmesi, son zamanlarda meydana gelen büyük hasarların etkisi, bu sorumluluğu uluslararası sigorta dünyasının en önemli konularından biri haline getirmiştir.1* Günümüz endüstriyel gelişimin büyümesi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte getirdiği tehlikeler, ürün sorumluluğu sigortası üzerinde çalışmalar yapılmasını da gerektirmiştir.

Sorumluluk Sigortaları, Ürün Sorumluluğu, Ürün Sorumluluğu Sigortası, Ürün Rizikosu Hasarları, Üreticinin Sorumluluğu, Sigortacı Himayesi, Poliçe İstisnaları.

Material and economic damages occurred because of product manufactured by the producer is one of the most important problems of general liability insurances today. Ongoing development of the industry today, effect of substantial damages that have been occurring in recent times, have made this liability one of the most important issues in the international insurance world. Dangers brought by growth of today’s industrial development and development of technology have necessitated studies on product liability insurance.

Liability Insurances, Product Liability, Product Liability Insurance, Product Risk Damages, Producer’s Liability, Insurance Coverage, Policy Exemptions.

Giriş

Geleneksel toplumdan sanayi toplumuna geçiş süreci içinde, teknolojinin gelişmesi ve bunun birlikte getirdiği tehlikeler, sorumluluk sigortalarının da gelişmesini zorunlu hale getirmiştir. Çağımız teknolojisinin gelişimiyle beraber artan ve çeşitlenen rizikoların, günümüzde sorumluluk sigortası himayesini zorunlu hale getirdiğini ve bu sigortaların kapsamını genişlettiğini söyleyebiliriz. Sorumluluk sigortalarının, ilerleyen süreçte Türkiye’de yaşanılan teknolojik ve sosyo-ekonomik gelişmeler neticesinde büyük bir ilerleme kaydedeceği şüphesizdir. Önümüzdeki dönemde, ülkemizdeki sorumluluk sigortalarında yaşanılacağı tahmin edilen yükselişte, en büyük atılımlardan birisini de ürün sorumluluk sigortasının gerçekleştireceği düşünülmektedir¹. Ürün sorumluluk sigortasının, gelişmiş batılı ülkelerle kıyaslandığında, ülkemizde yeni yeni uygulanmaya ve yaygınlaşmaya başlayan bir sigorta türü olduğunu görmekteyiz.

Bu çalışmamızda, üreticilerin sorumluluklarının sınırını ve sorumluluk alanlarında gerçekleşen rizikoları belirlemek suretiyle, sigortalılara bir teminat, sigortacılara ise bir kazanç sağlama imkânı yaratan ürün sorumluluk sigortası teminat kapsamı ve istisnaları çeşitli açılardan değerlendirilmiştir.

I. Ürün Sorumluluğu Kavramı

Ekonomi bilimi açısından ürün, insan emeğiyle elde edilen fayda değeri olarak tanımlanmaktadır. İnsan emeğiyle elde edilen değiştirme değerini dile getiren mal deyimi karşılığında kullanılır. Ürün, insan emeğini gerektiren bir üretimin sonucudur. Yabani ağaçlarda kendiliğinden oluşan meyveler ekonomik anlamda ürün değildirler².