Spor Hukuku Bağlamında Adil Yargılanma Hakkı
Fair Trial Rights in Sports
Umutcan TÜRKEL
Bu makalede günümüzde önemli bir gelişim gösteren ve bu gelişimi sürdüren spor hukukunda adil yargılanma hakkı tahkik edilmeye çalışılmıştır. Bugün için artık kurumsallaşmasını önemli ölçüde arttıran spor faaliyetlerinin bunu sürdürebilmesi, keyfiliğin önüne geçilmesini ve adil bir düzeni gerektirmektedir. Bunu sağlayabilmenin en önemli yolu da adil ve tarafların güvenebileceği bir yargı düzeni oluşturmaktadır.
Makalede öncelikle adil yargılanma hakkı genel hukuk ilkeleri çerçevesinde incelenecek ve unsurlarının üzerinde durulacaktır. Daha sonra spor kavramının ve günümüz spor yargısının ve kurumlarının adil yargılanma hakkıyla ilişkisine değinilirken TFF Hukuk Kurulları ve CAS üzerinden örnekler verilecektir. Unutmamak gerekir ki spor hukuku her ne kadar kendi ihtiyaçları olan bir dal olsa da bir hukuk disiplinidir. Hukuk yargısının, ceza yargısının ve idari yargının temeli olan adil yargılanma hakkına ve unsurlarına değinilmeden salt spor hukuku açısından bu hakkın incelenmesi kanaatimizce zemin hakkında bilgi sahibi olmadan, bine inşa etmeye çalışmak olacaktır.
Sportif İhtilaf, Adil Yargılanma, CAS, TFF.
This article tries to verify the right to fair trial in the sports law which makes progress and continue to develop. For today, the sports structure substantially completed its institutionalization and to sustain, it requires to a fair order and prevent from arbitrariness. The major way to provide it is a fair judicial system that parties have confidence in.
First of all, the right to fair trial within the frame of general principles of law will be examined and emphasized of its components. Thereafter, examples will be given through the CAS and TFF legal rules while we are referring to the relations between the right to fair trial and today’s sports-related judicial institutions. We must not forget that, sports law is a legal discipline even though it is a branch of law which has own needs. In our opinion, examining of this right purely by the viewpoint of sports law and not refer to the right to fair trial and its components -which is the fundamentals of law jurisdiction, administrative jurisdiction and criminal jurisdiction- is like building a structure without having knowledge of ground.
Sportive Dispute, Fair Trial, CAS, TFF.
A. ADİL YARGILANMA HAKKI
Adil yargılanma hakkı, sadece milli hukukta değil, milletlerarası planda da geçerlilik taşıyan, yargılamaya ilişkin temel bir haktır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bir kanunla onaylayarak, iç hukukunun bir parçası haline getirdiği adil yargılanma hakkı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin de 6. maddesinde güvence altına alınmıştır. Anayasamızın 36. maddesinin 1. fıkrasında da adil yargılanma hakkından bahsedilmiş, herkesin yargı mercileri önünde bu hakka sahip olduğu belirtilmiştir.
Adil yargılanma hakkı ‘Common Law’ hukuk sistemi çerçevesinde doğmuş ve geliştirilmiş bir kurum olup Amerikan Hukuku’nda öteden beri bilinmesine rağmen, Avrupa’da, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. maddesinde yer verildikten sonra önem arz etmeye başlamıştır1.
İngilizce karşılığı ‘Fair Trial’ olan ve köklerinin Magna Carta’ya kadar dayandığı kabul edilen bu hakka Amerikan Anayasası’nın da 14. maddesinde işaret edilmiştir2.
