Sağlık Meslek Mensubu Olarak 
Diyetisyenin Yasal Sorumlulukları

The Legal Responsibilities of a Dietician as a Member of Health
Profession

Hasan Tahsin KEÇELİGİL

Günümüzde sağlık hizmetlerinin bir ekip çalışması olduğu ifade edilmektedir. Diyetisyenin bu ekibin bir parçası olduğu da genel olarak kabul edilen bir gerçektir.

Sağlık hizmetini üreten meslek grubuna “Sağlık Meslekleri” adı verilir. Bu meslek mensuplarına ise “Sağlık Meslek Mensupları” denilmektedir.Diyetisyen, beslenme ve diyetetik alanında lisans eğitimi veren fakülte veya yüksek okullardan mezun olur. Sağlıklı bireyler için sağlıklı beslenme programlarını belirler. Diyetisyen, hastalar için hekimin talebi üzerine gerekli beslenme programlarını hazırlar. Toplu beslenme yapılan yerlerde beslenme programlarını hazırlar ve besin güvenliğini sağlamak konusunda çalışır. Diğer bütün sağlık meslek mensupları için olduğu gibi, ‘Hasta Hakları’ çerçevesinde hizmet sunmak diyetisyen için de büyük önem arz eder. Diyetisyen, hasta için en az zararlı olabilecek ancak en çok yararlı olması kuvvetle muhtemel olan uygulamayı ve yöntemi tercih etmelidir.Bu makalede, diyetisyenin hukuki, cezai, idari ve mesleki sorumlulukları üzerinde durulacaktır.

Sağlık Meslek Mensubu, Diyetisyen, Hukuki Sorumluluk, Cezai Sorumluluk, İdari Sorumluluk, Mesleki Sorumluluk.

Today it is stated that health services are a team work. It is also generally accepted that the dietician is part of this team.

The profession group that produces health care services is called “Health Professions”. These professions are called “Health Professionals”.A dietician graduates from a faculty or higher school that offers undergraduate studies in nutrition and dietetics. Identifies healthy nutrition programs for healthy individuals. The dietician prepares the necessary nutrition programs for the patients on the request of the physician. They prepare nutrition programs in places where mass feeding is done and work to ensure nutritional safety. Just as it is for all other healthcare professionals, providing services in the context of ‘Patient Rights’ is also of great importance for the dietician. The dietician should choose the most potent application and method, which may be the least harmful to the patient but most useful.In this article, the legal, criminal, administrative and professional responsibilities of the dietician will be emphasized.

Health Care Professional, Dietician, Legal Liability, Criminal Liability, Administrative Liability, Professional Liability.

I. Bir Sağlık Meslek Mensubu Olarak Diyetisyen

Geçmiş yıllarda bu denli açık ifade edilmese dahi bugün sağlık hizmetlerinin bir ekip çalışması olduğu ve diyetisyenlerin bu ekibin bir parçası olduğu genel olarak kabul edilmektedir. Diyetisyenlerin de içinde bulunduğu ve sağlık hizmetini üreten bu meslek grubuna "Sağlık Meslekleri", bu meslek mensuplarına ise "Sağlık Meslek Mensupları" adı verilmektedir.

Ülkemizde sağlık meslekleri üzerine temel kanun 1928 yılında kabul edilen 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'dur (TŞSTİDK). Kanunun adından da anlaşılacağı gibi bu kanun, sadece tababet ile ilgili olmayıp şuabatı (şuabat= şubeler, yan dallar, bölümler) ile ilgilidir ve yasa koyucu sağlık hizmetlerini bir sanat olarak görmüştür. Bu kanunun ilk hali incelendiğinde, sağlık meslek mensuplarının görev, yetki ve sorumlulukları 6 fasıl altında ve 80 maddede ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Kanunun hazırlandığı yıl itibari ile sağlık meslekleri, kanunda 5 ana grup olarak tanımlanmıştır. Bu meslekler; "tabipler, diş tabipleri ve dişçiler, ebeler, sünnetçiler, hasta bakıcı hemşireler" dir.

Geçen zaman içinde gelişen teknoloji ve tıp bilimindeki ilerlemeler ve yeni alanların açılması bu yeni alanların görev, yetki ve sorumluluklarının tanımlanmasını zorunlu hale getirmiştir. Kanundan değişik dönemlerde şartlara göre gereken düzenlemeler yapılmakla beraber, sağlık meslek mensupları ile ilgili ayrıntılı değişiklikler 06.04.2011 tarihli 6225 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" adlı torba yasanın 9. maddesi ile yapılmıştır. Böylece o tarihe kadar sadece ismi geçen ancak kanunda yeri olmayan birçok sağlık meslek grubunun bu yasa ile yetki ve sorumlulukları belirlenmiştir.¹