Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Sigorta Tahkim Yargılamasına Konu Uyuşmazlıklarda Hükmedilecek Vekâlet Ücreti

Retainer to be Ruled in Dispute Subject to Insurance Artbitration Trial

Mustafa ÜNLÜTEPE,Şaban KAYIHAN

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesi ile sigorta tahkim yargılaması çerçevesinde sigorta ettiren ve sigortadan menfaat sağlayan kişiler ile sigorta kuruluşları arasındaki uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin esaslar öngörülmüştür. Kanunun 30/17. maddesi uyarınca talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekâlet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekâlet ücretinin beşte biridir. Ancak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik m. 16/13 hükmünde ise her iki taraf aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekâlet ücretinin beşte biri olarak belirlenmiştir. Çalışmamızda söz konusu hükümlere dayalı olarak başvuru sahibi lehine hükmedilecek olan vekalet ücretinin belirlenmesi sorunu incelenmeye çalışılmıştır.

Sigorta, Tahkim, Sigortacılık Tahkimi, Sigortacılıkta Tahkim, Sigorta Tahkim Komisyonu, Sigorta Tahkim Yargılaması, Vekâlet Ücreti, Yargılama Gideri.

The fundamentals of dispute resolution between the policy owner and persons benefiting from the insurance have been determined by Art. 30 of the Insurance Code No. 5684. Retainer which will be ruled against the persons whose claims partially or totally are disowned, is one fifth of retainer which is determined by Attorney ship Minimun Wage Tariff in accordance with Art 30/17 of the stated Code. However retainer which will be ruled against for both sides is one fifth of retainer which is determined by Attorney ship Minimun Wage Tariff in accordance with Art 16/13 of Insurance Arbitration Regulation. In this study, information about the issue of determining retainer which will be ruled in favour of applicant on the basis of these norms will be given.

Insurance, Arbitration, Insurance Arbitration, Insurance Arbitration Comittee, Insurance Arbitration Trial, Retainer, Cost of Proceedings.

GİRİŞ

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun1 (Sig. K.) 30. maddesi ile sigorta uyuşmazlıklarına ilişkin olarak tahkim yargılaması öngörülmüş ve Sig. K. m. 30/1'de ifade edildiği üzere, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile rizikoyu üstlenen taraf arasında sigorta sözleşmesinden veya güvence hesabından [zorunlu sigortalara ilişkin olarak ortaya çıkan zararlar bakımından da belirli şartlar altında bu sigortalarla saptanan geçerli teminat miktarlarına kadar karşılanması bakımından2 (Sig. K. m. 14)] faydalanacak kişiler ile güvence hesabı arasında doğan uyuşmazlıkların çözümü amacıyla Sigorta Tahkim Komisyonu kurulmuştur3. Böylece sigorta alanında tahkim yargılaması4, kurumsal bir yapıya kavuşturulmuştur5. Uygulamada, sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı ile zarara uğrayan kişiler arasındaki uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulmasına ilişkin olarak sigortacılıkta tahkime fazla sayıda başvurunun bulunduğu görülmektedir.

Bu çerçevede, Tahkim Komisyonu'na, sigorta ettiren veya sigorta sözleşmesinden menfaat sağlayan kişiler ile güvence hesabından faydalanacak kişiler6, sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı aleyhine başvuruda bulunulabilir7. Komisyona başvuruda bulunulabilmesi için sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile ilgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvuruları yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığını belgelemiş olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun başvuru tarihinden itibaren on beş iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir (Sig. K. m. 30/13).

Sig. K. m. 30 hükmüne ilişkin gerekçede, sigortacılıkta tahkimin kabul edilmesine ilişkin olarak, sigortacılık alanında mukayeseli hukukta ombudsmanlık müessesesinin var olduğu; sigorta uyuşmazlıklarının adli yargı çözüme kavuşturulması bakımından, bu alanda ihtisas mahkemelerinin olmaması, yargı sürecinin uzun zaman alması ve masraflı olması göz önünde bulundurularak, sigortalıların mağduriyetinin engellenmesi ve zararın telafisi uzun zaman aldığından, bu durumun sigorta ile sağlanmak istenen amaca aykırılık teşkil ettiği belirtilmiştir. Benzer şekilde, sigortalıların, bazı uyuşmazlıklarda, haksız da olsa önerilen tazminatları kabul etmek durumunda kaldıkları ifade edilmiştir. Nitekim sigorta uyuşmazlıklarının; uzmanlaşmış, adaletli, düşük maliyetli ve basit ve süratli bir biçimde çözülmesi sigortanın var olma amacına da uygun niteliktedir8. Böylelikle anlaşmazlıkların alternatif çözüm yollarından biri olan tahkim yargılamasının yasal dayanağa kavuşturulması ile mahkemelerin yükünün hafifletilmesi, anlaşmazlıkların uzman hakemler vasıtasıyla daha hızlı ve az masrafla çözüme kavuşturulması amaçlanmıştır9.