Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma Kurumunun 6763 Sayılı Kanun Hükümleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi

The Evaluation of Mediation in Criminal Procedure Law Within the Scope of Law Nr. 6763

Veli Özer Özbek

Ceza muhakemesi hukukunda alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olarak uzlaştırma son yıllarda üzerinde en çok durulan kurumların başında gelmektedir. 24.11.2016 tarih ve 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile uzlaştırma kurumu köklü değişikliklere tabi tutulmuştur. Bu değişikliklerin amacı, ceza muhakemesi hukukunda uzlaştırma kurumunun işlerliğini arttırmak ve böylece belli bir takım suçlara ilişkin uyuşmazlıkların mahkeme önüne gelmeden giderilmesini sağlamaktır. Böylece mahkemelerin iş yükünde önemli azalmanın yaşanması beklenmektedir. Ancak yapılan değişikliklere rağmen eksik kalan hususlar ve ortaya çıkması muhtemel bir takım sorunlar mutlaka irdelenmelidir. Bu çalışma ile ceza muhakemesi hukukunda uzlaştırma kurumuna ilişkin 24.11.2016 tarih ve 6763 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikleri eleştirel bir bakış açısıyla ele alınıp, karşılaşılması muhtemel sorunlara çözüm önerileri getirilmeye çalışılacaktır.

Uzlaştırma, Ön Ödeme, Kamu Davası, Uzlaştırma Yasağı, Uzlaştırma Bürosu, Uzlaştırmacı.

Mediation is one of the most discussed to picsrecently as an alternative disputere solution method. With the law nr. 6763 dated 24.11.2016 on Law on amendments of criminal procedure code and other various codes. The purpose of these amendments is to increase the efficiency of mediation and solve some legal disputes before going to court. So that it is expected the work load of courts to decrease. On the other hand it is necessarytoaddressthepossibleproblemsthatmightarisedespitetheseamendments. With these work the amendments on mediation with the code nr. 6763 dated 24.11.2016 will be critisized and some solutions will be suggested.

Mediation, Lawsuit, Mediati on Restrictions, Mediati on Office, Mediator.

Hukukumuza ilk defa 5271 sayılı CMK ile getirilmiş bulunan uzlaştırma kurumunun uygulamada iyi işlememesi nedeniyle 6.12.2006 tarih ve 5560 sayılı Kanun ile uzlaştırma kurumu yeniden düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler çerçevesinde konuyu düzenleyen 5237 sayılı TCK m.73/8 de yürürlükten kaldırılmıştır. Böylece uzlaşma bir muhakeme hukuku kurumu olarak sadece CMK içinde düzenlenmiş olmaktadır. Hükme 26.6.2009 tarih ve 5918 sayılı Kanun ile de bir hüküm eklenmişse de asıl kapsamlı değişiklik 24.11.2016 tarih ve 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılmıştır RG. 2.12.2016-29906.. Bu Kanun ile hem terimsel hem kurumsal hem de içeriğe yönelik bir değişikliğe gidildiği söylenebilir.

I. Tanım

Bir tanım vermek gerekir ise uzlaştırma, şüpheli ile mağdur arasında, tarafsız bir uzlaştırmacının yaptığı, barıştırma, bir edim üzerinde anlaştırma ve zararı giderme yöntemi şeklinde tanımlanabilir Çeşitli tanımlar için bkz. Ünver Yener/Hakeri Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Bası, Ankara 2016, s.746; Yenisey Feridun/Nuhoğlu Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. baskı, Ankara 2016, s.814 vd..

II. Koşulları

Bu çerçevede belli suçların işlemesi halinde şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırılması girişiminde bulunulur (CMK m.253/1). Bunun için bazı koşulların gerçekleşmiş olması gerekir. Uzlaştırmanın üç temel koşulunun bulunduğu söylenebilir: