Yargıtay Kararları Işığında Anataşınmazın Bakımı ve Korunması Anayapının Güçlendirilip Depreme Dayanıklı Duruma Getirilmesi
Mahir Ersin GERMEÇ
ÖZET:
Kat mülkiyetli anataşınmazın bakımı ve korunması, anayapının güçlendirilmesi, ortak yerlerde yapım, onarım, yeni tesisler ve değişiklikler yapılması konularında kat maliklerinin borçları ve yükümlülükleri, Kat Mülkiyeti Kanununun 19’uncu maddesinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Anılan madde hükmü uyarınca kat malikleri, anataşınmazın bakımına zorunlu oldukları gibi, mimari durumunu ile güzelliğini ve sağlamlığını da titizlikle korumakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüğe uymayan kat maliki ve/veya onun bağımsız bölümünden sürekli biçimde yararlanan kimse, öteki kat maliklerine karşı sorumlu olur. Ayrıca kat maliklerinden biri, tüm kat maliklerinin beşte dördünün yazılı rızası olmadıkça, anataşınmazın ortak yerlerinde inşaat, onarım, tesis ve değişiklikler yaptıramaz. Bir kat malikinin, diğer kat maliklerinin rızası aranmaksızın yapabileceği işler ve bunların koşulları 19’uncu maddenin ikinci fıkrasında açıkça gösterilmiştir. Bunlardan biri, anayapının güçlendirilmesinin zorunlu olduğunun mahkemece tespit edilmiş olması durumudur.
Anahtar Kelimeler: Anataşınmazın bakımı ve korunması, bakım borcu, koruma borcu, mimari durumu koruma, güzelliği koruma, sağlamlığı koruma, ortak yerlerde değişiklik, anayapının güçlendirilmesi, yapı güvenliğiyle ilgili teknik inceleme.
Giriş
Ülkemizin deprem kuşağında olduğu hepimizce bilinmektedir. Asla arzu edilmemesine karşın bir deprem olacaksa, bunu önleyemeyiz; nerede ne zaman ve kaç şiddetinde olacağını da çok öncesinden bilemeyiz. Ancak can ve mal güvenliğimiz açısından deprem riskine karşı gereken önlemleri almak elimizdedir. Bu nedenle öncelikle içerisinde yaşadığımız yapılar depreme dayanıklı değilse, zaman yitirmeden projesine ve tekniğine uygun olarak güçlendirilmesi yoluna gidilmelidir. Bu bağlamda depremde hasar görmüş yapıların taşıyıcı sistemleri onarılmalı; onarımın da ötesinde bu durumdaki yapılar depreme dayanacak biçimde güçlendirilmelidir. Yapıların güçlendirilmesi için mutlaka depremden hasar görmüş olması gerekmez. Hasarsız bir yapının da taşıyıcı sisteminin iyileştirilerek güçlendirilmesinin can ve mal güvenliği açısından ne denli önemli olduğu unutulmamalıdır.
Hemen belirtmek gerekir ki bu makalede; yazılış gerekçesi nedeniyle, yapının sağlamlaştırılmasının teknik yönlerine, başka bir deyişle güçlendirme tekniklerine değinilmeyecek; Yargıtay uygulamaları da gözetilerek salt Kat Mülkiyeti Kanunu hükümleri doğrultusunda “anataşınmazın bakımı ve korunması, özellikle anayapının güçlendirilip depreme dayanıklı duruma getirilmesi” konusunda kat maliklerinin borçları ve yükümlülükleri ele alınacaktır.
