Yargıtay'ın Bozma Kararı Üzerine Dosyanın Başka Bir Mahkemeye (İlk Derece veya Bölge Adliye Mahkemesi) Gönderilmesi

Seyithan DELİDUMAN

ÖZET:

İlk derece mahkemeleri tarafından verilen ve temyizi kabil kararların temyiz edilmesi üzerine, bozma kararı vermesi durumunda Yargıtay, dava dosyasını, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderebileceği gibi, başka bir ilk derece mahkemesine de gönderebilir. Yargıtay bu yetkisini tamamen objektif olarak ve davanın daha iyi görülüp karara bağlanması için kullanmalıdır. Yargıtay, bu yetkisini kullanırken dosyayı gönderdiği ilk derece mahkemesinin de aynı konuda görevli ve yetkili olmasını gözetmelidir. HUMK m. 429/I’de düzenlenmiş olan bu yetkiyi, Hukuk Genel Kurulu da haizdir.

Anahtar Kelimeler: Yargıtay, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, bozma, onama, değiştirerek ve düzelterek onama, ilk derece mahkemesi, temyiz, bölge adliye mahkemesi, yerel mahkeme, Yargıtay Kanunu, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu.

I. Genel Olarak

Mahkeme kararlarına karşı gidilen normal (olağan) kanun yolları ndan birisi¹ olan temyiz ² talebi üzerine, Yargıtay, yapacağı ön inceleme sonucunda temyize ilişkin koşulların gerçekleştiğini, bir diğer ifade ile temyiz talebinin kabule şayan olduğunu tespit ederse, dosyayı esas hakkında incelemeye geçer³.

Dava dosyası temyiz incelemesi için kendisine gelen Yargıtay (hukuk) dairesi, ön inceleme sonucunda temyiz talebinin kabule şayan (mesmu) olmadığı sonucuna varırsa, temyiz talebinin mesmu olmadığı gerekçesiyle (usulden) reddeder)⁴; temyiz koşullarının varlığının tespiti halinde ilk derece (yerel) mahkeme kararını esastan inceler.