Hiç veya Süresinde İlk İtiraz Olmadığı Halde TTK Uyarınca Verilen Gönderme Kararlarının Bağlayıcılığı

Mustafa AKIN

ÖZET:

Asliye ticaret mahkemesi sayısının artmasına bağlı olarak, asliye hukuk ve asliye ticaret mahkemelerince TTK’nın 5. maddesinin 3. fıkrasına göre verilen gönderme kararlarında artış meydana gelmiştir. Bu yazıda, hiç veya süresinde iş bölümü itirazı olmadığı halde mahkemece verilen gönderme kararının, dava dosyasının gönderildiği mahkemeyi bağlayıp bağlamayacağı ele alınmıştır. Bu konuda Yargıtay uygulaması farklılık arzettiği gibi mevcut gerekçelerin de ayrıntı içerdiğini söyleyebilmek zordur. Açıklanan Anayasa ve kanun hükümleri ile temel hukuk kuralları gözetildiğinde bu tip gönderme kararlarıyla, gönderilen mahkemenin bağlı olmaması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Gönderme, İş bölümü, İlk itiraz, Ticari, Bağlayıcı.

I. Giriş

1980'li yıllara kadar ülkemizde İstanbul, Ankara ve İzmir illerinde asliye ticaret mahkemeleri faaliyette iken özellikle 1990'lardan itibaren gerek büyük illerimizde kurulu asliye ticaret mahkemelerinin sayıları gerek faaliyete geçtiği ilçe sayıları artmış, aynı zamanda birçok ilimizde de asliye ticaret mahkemeleri kurularak faaliyete geçirilmiştir. Nitekim Beyoğlu, Bakırköy, Kocaeli, Denizli, Gaziantep, Kayseri, Antalya, Konya, Eskişehir, Adana asliye ticaret mahkemeleri ilk akla gelenlerdir.

Geçen yüzyılın son çeyreğinden itibaren şehirlere insan ve sermaye akışının artarak devam etmesi, sermaye birikimine sahip kişilerin girişimci olarak şirket kurmaları, kurulan şirketlerin, gerek Türkiye içindeki gerek Türkiye dışındaki şirketlerle olan ticari faaliyetinin artması, ekonomik büyümenin giderek artması bu sonucun meydana gelmesinde en önemli etkenlerden olup bu durum asliye ticaret mahkemelerinin sayısında, tahkim kurumunun yerleşmemesi halinde artış meydana geleceğini ortaya koymaktadır.