Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

6102 Sayılı TTK’ya Göre Sermaye Şirketlerinin Bağımsız Denetimi

Abdullah ERDOĞAN

Amerika’da yaşanan “Enron” ve “WorldCom” gibi skandallar sebebiyle ekonomideki aktörlere olan güven sarsılmış, Amerika ve onu takiben Avrupa ülkelerinde şirketlerin bağımsız denetimine ilişkin yasal düzenlemeler gözden geçirilmiştir. Bu çerçevede şirketlerin bağımsız denetimi konusu şirket yönetimlerinin serbestçe tasarrufta bulunabileceği bir konu olmaktan çıkmış ve bu konuda emredici hükümler getirilmiştir. Dünyadaki gelişmiş ülkeler ile entegrasyonunu ilerletmek ve özellikle de AB’ye katılım sürecinde mesafe kat etmek isteyen Türkiye de bu konuda benzer düzenlemeler getirmiştir. Çalışmamız bu konuya karşılaştırmalı bir bakış açısı getirmek istemektedir.

Bağımsız Denetim, Sermaye Şirketleri, Denetçi, “Enron Skandalı”, Sarban-Oxley Kanunu.

Die in den USA ereignete Skandaele wir “Enron” und “WorldCom” haben das Vertrauen an die Akteure der Wirtschaft zerrüttet und infolge deşsen haben die USA und ihnen folgend die Mitgliedslaender der EU das Thema Abschlussprüfung der Gesellschaften wieder geprüft. Im Rahmen dieser Bestrebungen ist das Thema Abschlussprüfung nicht mehr eine Angelegenheit der Gesellschaftsleitung, über das sie frei entscheiden kann, vielmehr wurden zwingende Regel geschaffen. Türkei möchte die Integration ihrer Wirtschaft mit der Wirtschaft der entwickelten Laendern vertiefen und den Beitrittsprozess mit der EU fortsetzen. Daher hat die Türkei überdieses Thema aehnliche Regelungen über dieses Thema erlassen. Diese Arbeit will einen rechtsvergleichenden Blick über dieses Thema verschaffen.

Abschlussprüfung, Revisionsstelle, Kapitalgesellschaften, “Enron” Skandal, Sarban-Oxley Act.

A. GİRİŞ

Bağımsız denetime ilişkin yapılan ulusal hukuki düzenlemelerin büyük çoğunluğu için Amerikan kanun koyucusunun Amerika’da yaşanan “Enron” ve “WorldCom” gibi skandallar sebebiyle hazırlamış olduğu 30 Temmuz 2002 tarihli Sarbanes – Oxley Act (SOX)’dan etkilenmiş olduğu söylenebilir. Amerika’nın bu skandallardan çıkardığı dersler Türk hukukundaki birçok reformun kaynağını teşkil eden Avrupa Birliği ve İsviçre hukuklarında yankı bulmuş ve bunu müteakiben Türk hukukunda da hazırlanan 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde bağımsız denetim konusu gündeme gelmiş ve yasal düzenlemeye kavuşmuştur.

Türkiye’deki sermaye birikiminin reel ekonomiye transferi için vatandaşların hisselerini satın alacakları şirketlerin finansal durumları hakkında bilgi sahibi olması önemlidir. Ayrıca bağımsız denetim yabancı yatırımcıların Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlere ortak olmaya ilişkin kararlarını verirken bu şirketlerin güvenilirliklerini ortaya koymak açısından önemli bir faktördür. Türkiye ekonomisinin dinamizmini koruyabilmesi için yabancı sermayenin vazgeçilmez bir rol oynadığı dikkate alındığında konunun önemi daha iyi anlaşılacaktır.

B. BAĞIMSIZ DENETİM

Sözlük anlamı itibariyle denetim, bir konu hakkında gözlem yapmak, onu incelemek ve kontrol etmek fonksiyonunu üstlenen bir süreçtir. 6102 Sayılı TTK’da düzenlenen ve çalışmamızın konusunu teşkil eden denetim ise, “bir ekonomik birimin belli bir döneme ait bilgilerin önceden belirlenmiş ölçütlere olan uygunluk derecesini saptamak için finansal ve/veya finansal olmayan işlemlerini kontrol etmek, araştırmak, incelemek ve bu konuda bir rapor düzenlemek amacıyla bağımsız bir uzman tarafından yapılan kanıt toplama ve değerlendirme süreci1ni ifade eden muhasebe denetimidir. Yani denetim yükümlülüğünün kontrol, bilgilendirme ve onay gibi fonksiyonları vardır2.