Yargı Kararlarının İdarece Uygulanmaması Durumuna Fransız Hukukunda Getirilen Çözüm: Yargısal Emir

The Problem of Failure to Perform Judicial Decisions By Administration and it’s Solution in French Law: Judicial Injunction

Serkan SEYHAN

Hukuk devleti ilkesi, çağdaş ve demokratik bir devlet olmanın öncelikli şartlarındandır. Hukuk devleti ilkesinin varlığından bahsedilebilmesi için belli başlı gereklerin yerine getirilmiş olması zorunludur. Bu gereklerden birisi de idarenin yargısal denetimi ve yargı makamlarınca alınan kararların gereklerinin idare tarafından süratle yerine getirilmesinin sağlanması ihtiyacıdır. Çalışmada bu bağlamda idari yargı kararlarının uygulanmaması durumuna Fransız Hukukunda getirilen bir çözüm olarak yargısal emir kurumu tarihsel evrimi ile birlikte ele alınacak ve bu kurumun Türk Hukukunda ne denli karşılık bulduğu üzerinde durulacaktır.

İdari İşlem, İdari Yargı Kararı, Yargısal Emir, Référé Usulü, Conseil d’Etat

The state of law principe is one of the most important principes that a democratic and modern state has to have. For refer to this principe, there are some prior conditions to achieve. One of them is judicial review of administration and to ensure execution of judicial decisions by administraiton as quick as possible. Within this context in the present study, as a solution to the problem of failure to perform judicial decisions by administration, judicial injunciton and it’s reflection in Turkish law are dwelled on.

Administrative Act, Decision of Administrative Justice, Judicial Injunciton, Référé Procedure, Conseil d’Etat.

Anayasamızın 2. Maddesinde de ifadesini bulan “hukuk devleti”¹ilkesi, çağdaş ve demokratik bir devlet olmanın öncelikli şartlarındandır. Hukuk devleti ilkesinin varlığından bahsedilebilmesi için belli başlı gereklerin yerine getirilmiş olması zorunludur. Bu gereklerden birisi de idarenin yargısal denetimidir; zira yargı tarafından gerçekleştirilecek bu denetim bir yandan idareyi hukuka uygun hareket etmeye yöneltirken, bir yandan da kişilerin idare ve onun keyfi işlem ve eylemleri karşısında korunmasını sağlamaktadır².

İdarenin denetimi, idari yargı aracılığıyla (yargı ayrılığı) yapılabileceği gibi ilke olarak adli yargı aracılığıyla (yargı birliği) da yapılabilir.³ İki sistemde de önemli olan ortak husus ise yargı makamlarınca alınan kararların gereklerinin idare tarafından süratle yerine getirilmesinin sağlanması ihtiyacıdır.

-Yargı birliğini tercih eden hukuk sistemlerinde adli yargı, yapısal özellikleri aracılığı ile yargı kararlarının uygulanması ihtiyacını gidermektedir. Bu özelliklere örnek olarak adli yargıda taraflar arasında ilkesel eşitliğin kabul edilmesi, davayı kaybeden tarafın net bir şekilde mahkûm edilmesi ve mahkemelerin verdikleri kararlarda yapılması gerekeni açıkça ortaya koyması gösterilebilir⁴.