Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Gelir Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesinin Hukuki Niteliği

Legal Nature of Construction Contract With Revenue Sharing

Güler GÜMÜŞSOY KARAKURT

Çalışmamızın konusunu gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesi ve yüklenici ile iş sahibi arasındaki ilişkinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmemiştir. Bu nedenle gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesinin hukuki niteliği doktrinde ve uygulamada tartışmalıdır. Bu çalışmada, doktrin ve yargı kararları ışığında gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesinin hukuki niteliği üzerinde durulacaktır.

Yüklenici, İnşaat Sözleşmesi, Gelir Paylaşımı, Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşme, Adi Ortaklık.

The subject of the study is construction contract with revenue sharing and determination of legal nature between contractor and employer. Construction contract with revenue sharing isn’t regulated in Turkish Code of Obligations with the number of 6098. Because of this reason, legal nature of construction contract with revenue sharing is contradictive in doctrine and practice. In this study, legal nature of construction contract with revenue sharing based on the doctrine and practice will be examined.

Contractor, Construction Contract, Revenue Sharing, Synallagmatic Contract, Sole Proprietorship.

Gittikçe gelişen konut sektörü karşısında yükleniciler ve arsa sahiplerinin akdettikleri kat karşılığı inşaat sözleşmesi sayısı gün geçtikçe artmakta ve yargıya taşınan uyuşmazlık oranı da aynı şekilde artış göstermektedir. Taraflar arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri yanında farklı sözleşmeler de akdetmektedirler. Bunların başında da son dönemlerde sıklıkla başvurulan gelir paylaşımlı inşaat sözleşmeleri1 gelmektedir. Bu sözleşmelerde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinden farklı olarak yüklenici, eseri meydana getirme borcunun karşılığı olarak arsa payı değil; inşaat sonrası oluşacak bağımsız bölümlerin satış gelirinden pay almaktadır. Bu sözleşmelerde inşa edilecek inşaatın satışını ya iş sahibi yapmakta ya da bu konuda yükleniciye temsil yetkisi vermektedir. Örneğin, iş sahibinin tayin edeceği arazi üzerinde 20 dairelik bina inşa edecek olan yüklenici, daireleri paylaşmak yerine bunların satışını da üstlenerek elde edilen geliri iş sahibi ile paylaşmaktadır. İşte bu özelliği gereği, gelir paylaşımlı inşaat sözleşmelerin hukuki niteliği tartışmalıdır2.

Gelir paylaşımlı inşaat sözleşmesi ilk olarak, “Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın Satış, Devir, İntikal, Kiraya Verme, Trampa, Sınırlı Ayni Hak Tesisi ve Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İhale Yönetmeliği3” kapsamında uygulamaya geçmiş ve daha sonra özel hukuk kişileri tarafından da akdedilmeye başlanmıştır4.

Yukarıda belirttiğimiz Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı, “Gelirin, şartnamede tanımlanması kaydıyla, İdarenin maliki bulunduğu arazi ve/veya arsada, İdarenin uygun göreceği proje uyarınca, müteahhidin proje maliyetinin tamamını karşılayacağı inşaat veya inşaatların bölümlerinin satışından sağlanacak gelirin, sözleşmede belirlenen esaslara göre İdare ve müteahhit arasında paylaşılmasını” ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.