Sigorta Sözleşmesinde Sigorta Edilen Menfaatin Sahibinin Değişmesi Durumu

Change of the Insured Interest’s Holder in Insurance Agreement

Safiye Nur BAĞRIAÇIK

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) madde 1470’te sigorta edilen menfaatin sahibinin değişmesi durumu düzenlenmiştir. İlgili düzenleme de aksi öngörülmediği takdirde sigorta edilen menfaatin sahibinin değişmesi durumunda sigorta sözleşmesinin sona ereceği ifade edilmiştir. Getirilen yeni düzenleme ile sigorta uygulaması ile paralellik sağlanmıştır.

Türk Ticaret Kanunu, Sigorta Hukuku, Menfaat Sahibi, Mal sahibi, Menfaat Sahibinin Değişmesi.

Turkish Commercial Code (No. 6102) article 1470 has regulated change of insured the interest. In case of change of the regulation unless it is otherwise provided in the owner's interest to be insured has been expressed that terminated of the insurance contract. Brought by the new regulations (Turkish Commercial Code) to be consistent with the insurance application.

Turkish Commercial Code, Insurance Law, Insurable Interest, Property Owner, Change in Insurable Interest.

1 Temmuz 2012 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Türk Ticaret Kanunu¹ önemli değişiklikler içeren kitaplarından biri de sigorta hukuku kitabıdır. Kuşkusuz kanun yapım süreci içinde 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu (ETTK) dan kaynaklanan eksiklikler ve uygulamada ortaya çıkan sorunlar da dikkate alınmak suretiyle 6102 sayılı TTK’da sigorta edilen menfaatin sahibinin değişmesi durumuna ilişkin düzenlemede değişiklik yapılarak sigorta sözleşmesinin aksine bir düzenleme yoksa sigorta sözleşmesi sona erecektir. Çalışmamızda 6102 sayılı TTK ile getirilen bu değişiklik incelenecektir.

6762 sayılı ETTK da aksine bir hüküm olmadıkça sigortanın konusunu oluşturan mal üzerindeki hak ve borçlar sigortanın konusu olan malın sahibinin değişmesiyle sigorta sözleşmesi sona ermemekte yeni malik ile sigortacı arasında devam ediyordu². Bu bağlamda sigortalı malın³ el değiştirmesi, menfaatin de el değiştirmesi anlamına gelmekteydi ve taraflar arasında aksine sözleşme yoksa sigortadan doğan hak ve borçlar yeni malike geçiyordu⁴. Bu nedenle, bu noktada hukuki anlamda yoğun tartışmalar ve doktrinde birbirinden farklı fikirler ortaya çıkıyordu⁵. Hatta uygulamada sigortacılar kanundaki aksine hüküm olmadıkça ifadesinden yararlanmak suretiyle sigorta poliçelerine veya taraflar sigorta sözleşmelerine, sigortalı malda oluşabilecek olan mülkiyet değişikliklerinin ihbar edilmesi sigorta sözleşmesinin fesih edilebileceğine ilişkin hükümler koyuyorlardı⁶.

Ayrıca, sigortalı malın sahibinin değişmesi durumunda sigorta sözleşmesinin sona ermesinin bazı sakıncalara neden olduğu kabul ediliyordu. Buna göre sigortacı açısından; sigorta sözleşmesi vaktinden önce sona ereceğinden sigortacı, sigorta sözleşmesi devam etseydi alma hakkına sahip olacağı sigorta primlerini talep edemeyecek ve böylece zarara uğramış olacaktı. Zira sigortalı malın sahibi değişse bile bu durum sigortacı açısından herhangi bir riziko ağırlaşmasına sebebiyet vermeyebilir⁷. Yeni malik açısından ise; yeni sahip olduğu bir malı o anda kendisi adına tekrar sigorta ettirme yükümüne girmesi mali açıdan kendisini zorlayabilir⁸.