Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Fransız Hukukunda Çalışma Koşullarında Değişiklik Yapılması Halinde İşverenin Yönetim Hakkının Sınırı

The Limit of Employer's Right to Govern in The Event of Change at Working Conditions in French Law

Ayşen PUSATLI

İşverenin yönetim hakkına dayanarak verdiği geçerli bir talimat, iş ilişkisinde çalışma şartlarını belirleyen etkenlerden biridir. İşverenin yönetim hakkına dayanarak iş sözleşmesinde veya çalışma koşullarında ne tür değişiklikler yapabileceğinin belirlenmesi talimatların geçerliliğinin belirlenmesi bakımından gereklidir. Fransız yargısında da bu konuya ilişkin pek çok karara rastlamak mümkündür. Fransız Yüksek Mahkemesinin işverenin yönetim yetkisi çerçevesinde değerlendirdiği kararların çoğu çalışma şartlarının ve iş sözleşmesinin değiştirilmesi halinde bunun işverenin yönetim yetkisine girip girmediği noktasında toplanmıştır.

Çalışma Koşulları, İş Sözleşmesi, İşverenin Yönetim Hakkı.

A valid instruction, deriving from employer's executive rights, is one of the factors that determine the working conditions in an employment relationship. In order to determine the validity of the instructions of the employer, firstly the scope of the possible modifications have to be clarified within the context of the executive right of employer. There are many decisions concerning this issue in French jurisdiction. Most of the decisions of the French Supreme Court which are about the executive right of the employer, have evaluated the scope of that right by arguing whether it constitues the modification of the employment contract and working conditions.

Working Conditions, Employment Contract, Executive Right of Employer.

Fransız Yüksek Mahkemesinin işverenin yönetim yetkisi çerçevesinde değerlendirdiği kararların çoğu çalışma şartlarının ve iş sözleşmesinin değiştirilmesi halinde bunun işverenin yönetim yetkisine girip girmediği noktasında toplanmıştır. Bu sebeple, Fransız Hukukundaki durumu ortaya koymak istedik.

Fransız Medeni Kanunun 1108 ve 1134. Maddeleri uyarınca taraflar karşılıklı anlaşmayla yaptıkları sözleşmeyi değiştirebilirler1. İş ilişkisinin hukuki dayanağı olan iş sözleşmesi işverenin yönetim hakkının asli sınırlarından biridir. Her ne kadar bu durum yadsınamazsa da, iş sözleşmesinin zayıf tarafı durumunda olan işçi için iş sözleşmesi kimi zaman basit bir katılım sözleşmesi durumunda olabiliyor ve işveren sözleşmenin esas yazarı-yaratıcısı (auteur principale) olarak sözleşmede yönetim hakkını genişleten bir takım sözleşmesel şartlar (clause de mobilité) öngörebiliyor2. Böylelikle yönetim hakkının sınırı genişletilmiş oluyor. İşte taraflar aralarından birine tek taraflı olarak sözleşmeyi değiştirme yetkisi verdikleri takdirde, kendisine bu konuda yetki verilen tarafın yapacağı değişiklik sözleşmenin değiştirilmesi olarak nitelendirilmeyecektir. Taraflar sözleşmelerine örneğin işverenin işçinin çalıştığı yeri değiştirebilmesine ilişkin bir madde koyduklarında bu yolla işçinin rızasıyla işverenin yönetim hakkının genişlemesi söz konusu olacaktır3.

Öncelikle, Fransız Hukukunda işverenin yönetim hakkına dayanarak iş sözleşmesinde veya çalışma koşullarında ne tür değişiklikler yapabileceğinin belirlenmesi gerekir ya da daha doğru bir ifadeyle işveren bu yetkisine dayanarak iş sözleşmesinde değişiklik yapabilecek midir?