Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Borçlar Hukuku Hükümleri ile Karşılaştırmalı Olarak Sigorta Hukukunda Hasarın Tespiti ve Tazminat

Assessment of Loss and Compensation in Insurance Law Comparatively with the Provisions of Law of Obligations

Ayşe Merve BELGE

Tazminat, hem Sigorta Hukukunda hem de Borçlar Hukukunda inceleme alanı bulan bir kavram olmasına karşılık, bu iki hukuk alanı açısından farklılıklar gösterir. Sigorta Hukukunda, tazminata hükmedilmesinin koşullarının oluşmasıyla birlikte hasarın tespiti, ödenecek tazminat miktarının belirlenmesi ve tazminatın ödenmesi aşamalarından geçilmektedir. Borçlar Hukukunda bir hasar tespitinden söz edilmemekte, zarar tespiti söz konusu olmaktadır. Borçlar Hukukunda da tazminat, koşullarının gerçekleşmesiyle birlikte, zararın tespiti, tazminatın belirlenmesi ve tazminatın ödenmesi aşamalarından geçilerek tespit edilir.

Sigorta Hukukundaki hasarın tespiti ile Borçlar Hukukundaki zararın tespiti karşılaştırma açısından tazminata hükmedilmesinin diğer aşamalarına göre daha çok farklılık gösterir. Bu nedenle, “hasarın tespiti” ibaresi çalışmanın başlığına alınarak konuya dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın başlığı “Borçlar Hukuku Hükümleri ile Karşılaştırmalı Olarak Sigorta Hukukunda Hasarın Tespiti ve Tazminat” olarak şekillenmiş; çalışmada iki alan açısından hasar tespiti ve tazminat konusunda benzer ve farklı yönler incelenmiştir.

Sigorta Hukuku, Borçlar Hukuku, Hasarın Tespiti, Tazminatın Belirlenmesi, Tazminatın Ödenmesi.

Although the compensation is examined in both Insurance Law and Law of Obligations, it differs in terms of these law fields. Compensation in Insurance Law is formed with the consequences of the compensation granted by completing the assessment of loss, determination of the compensation amount and payment of the compensation phases. On the other hand in Law of Obligations assessment of damage is issued instead of assessment of loss. Also in Law of Obligations, compensation is formed with the consequences of the compensation granted by completing the assessment of damage, determination of the compensation amount and payment of the compensation phases.

The assessment of loss in Insurance Law and the assessment of damage in Law of Obligations differ more from the other phases of the grant of compensation in terms of comparison. Therefore “assessment of loss” term is subjected to the title of this article in order to attract attention to this issue. In this respect, the title of the article is shaped as “Assessment of Loss and Compensation In Insurance Law Comparatively with the Provisions of Law of Obligations” and the similar and different aspects of the assessment of loss and compensation are examined with regard to both law fields.

Insurance Law, Law of Obligations, Assessment of Loss, Determination of Compensation, Payment of Compensation.

GİRİŞ

Türk Ticaret Kanunu’nun 1401. maddesinde sigorta sözleşmesi, “sigortacının bir prim karşılığında, kişinin para ile ölçülebilir bir menfaatini zarara uğratan tehlikenin, rizikonun meydana gelmesi hâlinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birkaç kişinin hayat süreleri sebebiyle ya da hayatlarında gerçekleşen bazı olaylar dolayısıyla bir para ödemeyi veya diğer edimlerde bulunmayı yükümlendiği sözleşme” olarak tanımlanmıştır. Sigorta sözleşmesinde rizikonun gerçekleşmesi ile birlikte sigortacı bakımından bir tazminat ödeme yükümlülüğü doğmaktadır.

Zarar sigortalarında sigortacı tarafından ödenmesi gereken bu tazminat yükümlülüğünün doğması bakımından tazminata hükmedilmesinin koşullarının oluşması ile birlikte öncelikle yapılacak iş hasarın tespitidir. Zira hasar tespiti zarar sigortalarına özgüdür. Hasar tespiti yapıldıktan sonra, sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü gündeme gelir. Sigorta tazminatının belirlenmesi hasarın tespitinden farklı bir aşamadır. Sigorta tazminatının tespitinden sonra sigorta tazminatının ödenmesi aşamasına geçilmektedir.

Bu çalışma kapsamında, önemi nedeniyle, tazminata hükmedilmesi aşamalarında sıralama değişikliği yapılarak öncelikle Sigorta Hukukuna özgü bir kavram olan “hasarın tespiti” hususunun incelemesi yapılacak, daha sonra sigortacının, sigorta sözleşmesinden doğan en önemli yükümlülüklerinden biri olan sigorta tazminatına hükmedilmesinin koşulları, tespiti ve ödenmesi üzerinde durulacaktır. Çalışmanın sonunda, Borçlar Hukukunda tazminata ilişkin düzenlemelerle ilgili bir karşılaştırma yapılacak; böylelikle iki farklı hukuk dalına ilişkin olan tazminata ilişkin hükümler arasında bağlantı kurulmaya çalışılacaktır.