Ticaret Şirketlerinin Birleşmesinde Alacakların Teminat Altına Alınması

Securing of Creditor Claims in Commercial Company Mergers

Aybüke DEMİR

Dünya ekonomisinin devam eden ve gelişen süreci içerisinde şirketler, piyasadaki gücünü artırmak, müşteri çevresini genişletmek ve var olan rekabeti aza indirgemek amacıyla, birleşme yoluna gitmektedirler. Şirket birleşmelerinden sadece, birleşme tarafı şirketler değil; alacaklılar da etkilenmektedir. Ticaret şirketlerinin birleşmesinde alacaklıların korunmasına yönelik 6762 sayılı Eski Türk Ticaret Kanunu düzenlemesinde benimsenen sistem, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) terk edilmiştir. TTK ile birlikte şirket birleşmelerine ilişkin getirilen yeni düzenlemelerde alacaklıları doğrudan veya dolaylı olarak koruyan hükümlere önemli ölçüde yer verilmiştir. Ticaret şirketlerinin birleşmelerinde alacaklıların korunmasına ilişkin koruma vasıtalarından biri “alacakların teminat altına alınması” başlıklı TTK m.157 hükmüdür. Bu çalışmada TTK m.157 hükmü ayrıntılı olarak incelenmiştir.

Ticaret Şirketlerinin Birleşmesi, Alacaklı, Alacaklıların Korunması, Teminat.

Due the world’s growing economy, companies concentrate on merger activities in order to make their capitals and potencies stronger, spread their customer bases out and be more competitive against their rivals. Not only merged companies, but also creditors are affected from merger activities. The regulation which protect creditors in merger is adopted by the Turkish Commercial Code No. 6762 was repealled by the Turkish Commercial Code No. 6102(TCC). New Turkish Commercial Code protects creditors directly or indirectly against possible negative affects of merger activities. The TCC article 157 entitled “Securing of Creditor Claims” has been introduced as one of the tools to protectcr editors in merger. In this study, TCC article 157 provision is examined in detail.

Commercial Companies Merger, Creditors, Protection of Creditors, Security.

GİRİŞ

Ticaret şirketleri dünyada gelişen ekonomi ve buna paralel olarak artan rekabetin olumsuz etkilerinden kaçınmak için birleşme yoluna sıklıkla başvurmaktadırlar. Nitekim şirket birleşmeleri ile birleşen şirketlerin piyasadaki gücü artmakta, müşteri çevresi genişlemekte ve çoğu zaman ekonomik anlamda bir gelişme sağlanmaktadır. Şirket birleşmelerinden şirket tüzel kişiliği ve pay sahiplerinin yanında şirket alacaklıları da etkilenmektedir. Dolayısıyla, şirket birleşmelerine ilişkin yapılan düzenlemelerde, birleşmenin verimli ve teşvik edici düzeyde hızlı bir şekilde yapılması ile birleşmeden etkilenen menfaat sahiplerinin durumu arasındaki menfaat dengesinin sağlanması gerekmektedir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu¹ ile birlikte ticaret şirketlerinin birleşmesine ilişkin olarak birçok yeni düzenleme yapılmıştır. Bununla birlikte şirket birleşmelerinden etkilenen menfaat sahiplerinin önemli bir kısmını şirket alacaklılarının oluşturması sebebiyle, 6762 sayılı Eski Türk Ticaret Kanunu²’nda düzenlenmiş olan koruma vasıtalarında değişikliğe gidilerek alacaklıları doğrudan veya dolaylı olarak koruyan yeni hükümlere yer verilmiştir.

TTK m.157 hükmü ile birleşme süreci ve alacaklılar arası menfaat dengesinin korunması amacıyla ETTK’dan farklı olarak alacakların, birleşme sonrasında teminat altına alınması düzenlenmiştir³. TTK m.157 hükmü ile düzenlenen alacakların teminat altına alınması, alacaklıları birleşmenin olası risklerinden doğrudan koruyan en önemli koruma vasıtalarından biridir. Bu makalenin amacı, ticaret şirketlerinin birleşmesi kapsamında “alacakların teminat altına alınması” başlıklı TTK m.157 hükmünü incelemek olup, öncelikle ticaret şirketlerinin birleşmesine ilişkin genel esaslara değinilecektir. Daha sonra alacakların teminat altına alınması üst başlığı altında TTK m.157 hükmü ve uygulanması değerlendirilecektir. Makale sonuç kısmı ile bitirilecektir.