Kastın Çeşitleri

The Types of Intent

Cengiz APAYDIN

Kastın varlığı için suçun kanuni tanımındaki unsurların sadece bilinmesi yeterli olmayıp, hareketten doğan neticesinin de özgür bir iradeye dayanarak istenmesi gerekmektedir. Kastın bilme ve isteme unsurlarının yoğunluk derecesine göre kast değişik türlere ayrılır. Maksat dışındaki ikinci derecedeki neticelerin birbiri ardına gerçekleşmesi ya da biri yerine diğerinin gerçekleşmesi yönünden fail tarafından ayırım yapılmamışsa, irade neticenin tamamını içerdiğinden, fail bu tarz ikinci derecedeki zorunlu neticelerden doğrudan doğruya sorumlu olup, eylemini doğrudan kast ile gerçekleştirdiği kabul edilecektir. Failin hareketinin sonucunda esas netice dışında suç oluşturan tali nitelikte neticelerin meydana gelmesi ihtimal dâhilinde ise, failin bunu öngörmesine rağmen neticeye ulaşmak için tali neticenin gerçekleşme olasılığını umursamadan veya göze alarak ya da kabullenerek eylemi gerçekleştirmesi halinde olası kast ile hareket ettiği kabul edilecektir.

Kast, Kastın Çeşitleri, Bilme ve İsteme Unsurları, Genel Kast, Özel Kast, Olası Kast.

For the existence of intent, it is not sufficient to know only the elements defined in the law, It is also necessary that the perpetrator, under his or her own free will, wishes the consequences resulting from the criminal act. Intent is divided into different categories according to its intensity of knowing and wishing. As the will encompasses all consequences, if the perpetrator has not differentiated between the consequences or the secondary consequences, apart from the main aim which had occurred one by one without interval, the perpetrator is deemed to have carried out his/her action with direct intention and shall be culpable due to those secondary consequences. If there is a possibility that there will be secondary consequences which are foreseen by the perpetrator and the perpetrator carries out his/her act by disregarding, risking or accepting such consequences, he/she is deemed to have acted under probable intent.

Intent, The Types of Intent, The Elements of Knowing and Wishing, General Intent, Specific Intent, Probable Intent.

I. Genel Olarak

Türk Ceza Kanununun "Kast" başlığını taşıyan 21’inci maddesinde, "Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır." denildikten sonra kastın unsurlarına, kastın kapsamına ve kast çeşidi olan olası kast tanımına yer verilmiştir. Kast, bütün suçlar bakımından aranan genel nitelikte bir unsurdur. Suçun oluşması, kural olarak kastın varlığına bağlıdır. Kast üst kavramdır. Nitekim 21’inci maddede de öğretide doğrudan (veya muayyen) kast ve dolaylı (gayrı muayyen, olası) kast olarak adlandırılan iki çeşit kast tarif edilmiştir. Kanunkoyucu kast ve olası kast kavramlarını tercih etmiştir. Belirtelim ki, kast kavramı, doğrudan (veya muayyen) kast kavramı karşılığında kullanılmıştır. Bu düzenleme bakımından alt ve üst kavram ilişkisinin doğru kurulduğunu söylemek mümkün değildir. Uygulamada da kast kavramı, doğrudan (muayyen) kast kavramı karşılığında kullanılmaktadır¹. Kast, suç tipinin gerçekleştirildiğinin bilinmesi ve istenmesidir². Kast genel olarak, yasalarca yasaklanmış bir zararın veya tehlikenin bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesini ifade eden akli bir durumdur³. Kast sübjektif olarak, yasalarca zarar verme hakkı elinden alınan bir kişinin bunu yapmayı aklına koymasını atfeder. Bu mental fonksiyonları, ne biz görebiliriz ne de bu fonksiyonların çalışma biçimlerini dünyanın en hassas aletleriyle kaydedebiliriz⁴. Kastta işi yapan kişi, kanunların yasaklandığı bir eylemi gerçekleştirmek üzere seçimini yapar, karar verir ve bilinçli olarak da bu sonuca ulaşmak için elindeki araçları kullanır⁵. Ceza hukuku bakımından teknik anlamda kast, yalnızca bir suç tipinin gerçekleşmesine yönelen hareket iradesidir. Kast, bilme ve isteme olmak üzere iki yöne sahiptir. Kastın bilme yanı suçun kanuni tanımındaki tüm objektif unsurların aktüel bilgisini gerektirir. Kastın isteme tarafı ise tipikliğin gerçekleşmesine yönelik kat’i bir iradeyi ifade eder. Kesin olmayan, yani hâlâ karar vermemiş bir “irade”, kast olamaz. Esasen objektif olarak hareket, kastın amacına yönelik olarak icra edilmesidir⁶.

Kast, bir karar bir seçim tabiriyle tanımladığında belirli bir hedefe kanunlarca yasaklanmış bir zarara veya tehlikeye yönelir. Başlangıç durumunda, gelecekte bu gayeye erişmeye işaret eder; ancak bu zararı meydana getirme kararı ile bu kararın gerçekleşmesi arasında ne kadar kısa olursa olsun, belli bir sürenin geçmesi gerekir. ”Kast”ın bir diğer anlamı ise, yasaklanan bir hedefe hareket etme sürecinde, bir sonuç için çabalama davranışından çıkarılabilir. Bu davranış ”kasti” olarak tanımlanabilir ve buradan, daha önceki suç işleme kastı da çıkarılabilir⁷.

Kast, kural olarak suç tanımında belirtilsin veya belirtilmesin, genel hükümlerde tanımlanmış olması nedeniyle bütün suçlar bakımından, suçun oluşması için aranan zorunlu bir unsurdur. TCK’nın 21'inci maddesinin birinci fıkrasında, "Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır." denilerek, kastın, suçun genel nitelikte manevi (sübjektif) bir unsuru olduğu ortaya konulmuştur. Özellikle taksirli hali düzenlenmiş olan suçların bazılarında suç tanımında gerekmediği halde kasta da yer verilmiştir⁸.