Uluslararası İnşaat Hukukunda Uyuşmazlık Kurullarının Rolü ve FIDIC Uygulaması
The Role of Dispute Boards in International Construction Law and Their Application in FIDIC Contracts
Serhat ESKİYÖRÜK
Globalleşen dünyada, uyuşmazlıkların hızlı ve etkin biçimde çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Tahkim ve mahkeme yargılamasına ek olarak, Uyuşmazlık Kurulları uzman kadroları ile özellikle bu amaca hizmet etmektedir. Teknik bilgi gerektiren ve uzun yıllar alan inşaat projelerinde Uyuşmazlık Kurullarına sıklıkla başvurulmakta ve böylece görüş ayrılıklarının giderilmesi ve uyuşmazlığın çözümlenmesi sağlanmaktadır. Uyuşmazlık Kurulları birçok Anglo Sakson ülkenin yasal düzenlemesinde ve uyuşmazlık merkezleri kurallarında yer almaktadır. FIDIC düzenlemelerinde de Uyuşmazlık Kurullarına başvuru şartının düzenlenmiş olması ve ICC tarafından düzenlenen Uyuşmazlık Kurul Kurallarının sıklıkla kullanılması özellikle uluslararası inşaat hukuku açısından Uyuşmazlık Kurullarının ne kadar önemli olduğunun en büyük göstergesidir.
Uluslararası İnşaat Hukuku, FIDIC, ICC, Uyuşmazlık Çözüm Kurulları, Uyuşmazlık Kurulları.
In today’s globalized world, it is crucial to solve disputes effectively and as quickly as possible. In addition to court and arbitration proceedings; Dispute Adjudication Boards, with their expert members regarding disputed subjects, serve especially this crucial purpose. Adjudication Boards are commonly used for international construction projects that require technical knowledge and take long time. Today, it is very common to see Dispute Boards stipulated in various international regulations, common law jurisdictions and well-known arbitration centers. FIDIC’s stipulation of the condition to apply to Dispute Adjudication Board first and the frequent usage of ICC’s Dispute Board Rules in practice are just a few strong indications to indicate how important the Adjudication Boards are for the international construction law.
International Construction Law, FIDIC, Dispute Adjudication Boards, Dispute Boards, ICC.
Giriş
Uluslararası mühendislik ve inşaat projeleri, süresi, hacmi, sofistike olmasına bağlı olarak ciddi uzmanlık, teknoloji ve mali kaynak gerektirmektedir.1 Globalleşen dünya, ticaretin hızlı ve öngörülebilir şekilde faaliyetlerini sürdürmesine ihtiyaç duymaktadır.
Uluslararası inşaat projeleri; detaylı tip sözleşmeler içermesi, uzmanlık gerektirmesi, farklı ülke kurallarının uygulanması, ilgili tarafların çok sayıda olması ve farklı sonuç odaklı olmaları gibi çeşitli faktörleri içermektedir.2 Bu projelerde değişiklikler, ek inşaat talepleri, gecikmeler, engellemeler, eserdeki ayıplar veya ödeme taleplerine ilişkin ihtilafların ve gecikmelerin yaşanması ‘doğası gereği’3 ihtimal dâhilindedir. Uluslararası ticarette taraflar arasındaki görüş ayrılıklarının mümkün olduğunca engellenmesi, bunların yerinde incelenmesi, ihtilaf halinde hızlı çözüm üretilmesi amacıyla kurulan uyuşmazlık kurulları (Dispute Boards/DB), anlaşmazlıkların mahkeme veya tahkim safhasına ulaşmadan seri ve etkin çözümünü amaçlamaktadır.
I. İnşaat Sözleşmelerinde Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları
Milletlerarası ticari uyuşmazlıklarda mahkeme yolu dışında, seri ve tarafsız şekilde, esnek kurallar vasıtasıyla konusunda uzmanlar tarafından çözümlenmesi amacıyla alternatif uyuşmazlık yollarına veya tahkim yoluna başvurulduğu görülmektedir4.
