Türk Ticaret Kanunu’nun Genel Kurul Kararlarının İptali Sebepleri ile İptal Davası Açabilecek Kişilere İlişkin Hükümleri Hakkında Bazı Değerlendirmeler
İsmail KIRCA
Makalede, Türk Ticaret Kanunu m. 446.1.b hükmünden kaynaklanan ve birbiriyle ilişkisi olan iki sorun incelenmektedir.İlk sorun, TTK m. 446.1.b hükmünde iptal davası açabilecek kişilerin mi yoksa genel kurul kararının meydana gelişiyle ilgili (usûlî) iptal sebeplerinin mi yahut bunların her ikisinin mi düzenlendiğidir. Buna bağlı olarak incelenen ikinci sorun ise, şirketten kaynaklanan sebeplerle, yani kararın meydana gelişiyle (usûlle) ilgili hukuka aykırılıklardan ötürü genel kurul toplantısına katılamayan pay sahiplerinin, kararın konusunun (içeriğinin) hukuka aykırı olduğu iddiasıyla da iptal davası açabilip açamayacaklarıdır.
Anonim şirket, genel kurul kararlarının sakatlığı, iptal davası açabilecek kişiler, usûle aykırılık.
This paper deals with two related problems arising from the article 446.1.b of the Turkish Commercial Code (TCC). The first problem is about the meaning of the article 446.1.b of the TCC. The question, whether the article 446.1.b of the TCC regulates the persons entitled to claim annulment of the general meeting resolution or creates a new annulment ground for the resolutions passed despite procedural errors or both should be answered.The second related problem is whether a shareholder, who could not participate the general meeting due to procedural errors stemming from the company, entitled to bring action against the general meeting resolution on grounds that the content of the resolution infringes the law or articles of association or against the good faith.
Company, defective general meeting resolutions, persons entitled to bring action against the general meeting resolutions, procedural errors.
1. Genel kurul kararlarının iptali kurumu, Cumhuriyet döneminin her üç kanununda da (29.05.1926 tarih ve 865 sayılı TK m. 381-384; 29.06.1956 tarih ve 6762 sayılı TTK m. 381-384; 13.01.2011 tarih ve 6102 sayılı TTK m. 445-446, 448-450) düzenlenmiş bir kurumdur. Bu kanunlardaki iptale ilişkin düzenlemeler özü itibariyle benzer olmakla birlikte, ayrıntılarda da olsa aralarında ciddî sayılabilecek birtakım farklılıklar bulunmaktadır.
2. Genel kurul kararlarının iptaliyle ilgili düzenleme yapılırken özellikle iki husus öne çıkmaktadır: İptal sebepleri ve davacılar. Bilindiği üzere bunların her biri farklı kavramlardır. Diğer bir ifadeyle, hangi sebeplere dayanılarak iptal davası açılabileceği ile bu sebeplere dayanarak kimlerin iptal davası açabileceği hususları birbirinden ayırt edilmelidir.
Aşağıda izah edileceği üzere, mehazı 1897 tarihli ATK § 271 olan 865 sayılı TK m. 381 bu açıdan sorunsuzdur. Oysa 6762 sayılı TTK m. 381 ile 6102 sayılı TTK m. 445-446 bu ayırımda başarılı değildir. Üstelik, yeni bir kanun yapımı sürecinde mevcut hataların giderilmesi beklenirken 6102 sayılı TTK’daki başarısızlığın 6762 sayılı TTK’ya nazaran çok büyük olduğunu görmekteyiz. Gerek mehaz APOK § 243 ve 245’te gerek İsvBK m. 706’da aşağıda izah edilen böyle bir sorun bulunmamaktadır.
