Bireysel Başvuru Neticesinde Hükmedilen Karar Türleri ve Yerine Getirilmesi
Ahmet Gazi GAZEL
Mahkemelere bir sonuç elde etme amacıyla başvurulmakta ve elde edilen kararın yerine getirilmesi beklenmektedir. Çalışmamızda, 23 Eylül 2012 tarihi itibari ile bireysel başvuruları kabul etmeye başlayan Anayasa Mahkemesi’nin kararlarının yerine getirilmesinde karşılaşılan veya karşılaşılması muhtemel sorunlar incelenmiştir.
İnsan Hakkı, Bireysel Başvuru, Kararların Yerine Getirilmesi.
To obtain a result is the main aim of refer to the courts and is expected to execution of courts decisions. In our paper have been investigated available or potential problems on execution of decisions of the Constitutional Court that applied via Individual Application method which begins to accept applications from 23 September 2012.
Human Rights, Individual Application, Execution of Judgments.
GİRİŞ
Yargılama işlemlerinin temel amacı, hukuki uyuşmazlıkları çözüme kavuşturularak hak sahibinin veya maddi gerçeklikler doğrultusunda cezaların belirlenmesidir. Hukuk hayatına etkisi olmayacak olan yargılama bir anlam ifade etmeyecek, hukuk devleti ilkesinin derinden zedelenmesine yol açacaktır.
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru yolu 12 Eylül 2010 referandumu ile hukuki ve siyasi alt yapıya kavuşmuştur. 23 Eylül 2012 tarihi itibari ile kesinleşen nihai işlem ve kararlar aleyhine başvuruların kabul edilmesiyle başlayan ve temel hak ve özgürlüklerin korunmasında etkin olması beklenen bir iç hukuk yoludur. 1982 Anayasası, referandum öncesinde Anayasa Mahkemesi’ne olayla sınırlı ve sadece tarafları bağlayıcı karar verme yetkisi tanınmamaktaydı. Bireysel başvuru yolunun açılması sonrasında Anayasa Mahkemesi’nin en kapsamlı görevi bireysel başvuru incelemeleri olmuştur. Vatandaşın Anayasa ile canlı bir diyaloga girerek temel hakların yorumuna ve güncelleştirilmesine katkıda bulunmaları sağlanmış1, adeta insan hakları mahkemesine dönüşen mahkemenin geleneksel görevleri ikinci planda kalmıştır2.
Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuruda göstereceği performans, usuli ve esasa ilişkin içtihadi gelişim boyutu yanında Mahkeme’nin meşruiyetini destekleyici bir etkisinin olduğu kuşkusuzdur3. Kararın yerine getirilmesi, kararın ayrılmaz parçası olup, hukuk devleti ilkesinin de bir gereğidir. Bireysel koruma mekanizmasının etkinliği kuşkusuz kararların etkin ve süratle uygulanmasına bağlıdır4.
