Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

TCK m.27 Kapsamında Sınırın Aşılması ve Haksız Tahrik

Exceeding the Limit and Unjust Provocation Within the Context of Turkish Penal Code Article 27

Ersan ŞEN


Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerden sınırın aşılması, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 27. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre; “Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerde sınırın kast olmaksızın aşılması halinde, fiil taksirle işlendiğinde de cezalandırılıyorsa, taksirli suç için kanunda yazılı cezanın altıda birinden üçte birine kadarı indirilerek hükmolunur”.

Çalışmada, konuya ilişkin özellik arz eden durumlar tüm yönleri ile incelenmiş, Yargıtay kararlarından örnekler sunularak ve 765 sayılı Kanun düzenlemesine yer verilerek sınırın aşılması müessesi aydınlatılmaya çalışılmış, 5237 sayılı Kanunla getirilen, heyecan, korku veya telaşla meşru sınırın aşılması konusu anlatılmış, bu müesseselerin haksız tahrikle bağlantısı açıklanmıştır.

Haksız Tahrik, Meşru Savunma, Sınırın Aşılması, Kast, Taksir.

Exceeding the limit from the causes removing penal responsibility is regulated in the 1st paragraph of the article of the Turkish Penal Code no.5237. Accordingly, “in case when the limit has been exceeded in the reasons removing penal responsibility without intention, if the action has been punished when committed by negligence, it would be ruled by decreasing from one sixth to one third of the penalty mentioned in the law for negligent offences”.

In the article, all the special situations on the subject are examined with all aspects, the institution of exceeding the limit has been tried to be clarified by submitting supreme court precedents and mentioning code no.765 regulation. Exceeding the legal limit with excitement, fear and rush which was brought by the Code no.5237 and the relation of these institutions with the unjust provocation is explained.

Unjust Provocation, Self Defence, Exceeding the Limit, Intention, Negligence.

I. TCK m.27/1’e İlişkin Genel Açıklamalar ve Mülga TCK m.50 Hükmü

Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerde sınırın aşılması, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 27’nci maddesinin birinci fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre: “Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerde sınırın kast olmaksızın aşılması halinde, fiil taksirle işlendiğinde de cezalandırılıyorsa, taksirli suç için kanunda yazılı cezanın altıda birinden üçte birine kadarı indirilerek hükmolunur.”

TCK m.27/1 hükmünde, ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerde sınırın aşılması halinin bir indirim sebebi oluşturabilmesi için fiilin taksirle işlenmesinin arandığı görülmektedir. Madde metnine göre, sınır kasten aşılmışsa fail, TCK m.27/1’de tanımlı indirimden faydalanamayacaktır. Bu husus, madde gerekçesinin ikinci paragrafında; “Sınır kasten aşıldığında; örneğin, meşru savunmada bulunan kişi vaki saldırıyı defetmek için saldırganı öldürmenin şart olmadığını bile bile ve sırf tecavüze uğramış olması fırsatından yararlanarak saldırganı öldürdüğü takdirde hukuka aykırılığın kalkmayacağı ve failin bu maddedeki herhangi bir ceza indiriminden yararlanamayacağı şüphesizdir. Bu nedenle madde, sınırın kast olmaksızın aşılması halini kapsamaktadır.” şeklinde izah edilmiştir.

Gerekli dikkat ve özen gösterilmiş olsa idi, hukuka uygunluk nedeninin sınırı aşılmayacaktı denilebilirse, sınırın taksirle aşılması halinden söz edilir1 ve sadece bu durumda TCK m.27/1 hükmü uygulama alanı bulacaktır.