İş Aracılığı ve Diğer Üçlü İş İlişkileri ile Mukayesesi

Alper ÖZBOYACI

ÖZET:

Bu çalışmamızda, İş Kanunu m. 90 anlamında iş aracılığı kurumunu üç temel aşamada incelemeye çalıştık.

Birinci aşamada; iş aracılığının nihayetinde bir istihdam modeli olmasına binaen devletlerin belli başlı istihdam politikalarından ve modern devletin sosyal yönünden bahsedilmeye çalışılmıştır.

İkinci aşama ise kendi arasında alt bölümlere ayrılmıştır. Birinci alt bölümde, İş Kanunu m. 90 anlamında iş aracılığı müessesesi, faaliyetin kapsamı açısından irdelenmişken; ikinci alt bölümde, iş aracılığını yapacak görevli makamlar, temel faaliyet alanları ile sınırlı olmak üzere açıklanmaya çalışılmıştır.

Nihayet üçüncü aşamada; iş aracılığı ile İş Kanununda yer alan diğer üçlü iş ilişkileri, Yargıtaya konu olan somut bir olay üzerinden karşılaştırma yapılarak tartışılmış ve özellikle mesleki anlamda geçici iş ilişkisinin Türk Hukukunda geçerli olmadığı hususu üzerinde ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İş aracılığı, Özel İstihdam Büroları, Mesleki Anlamda Geçici İş İlişkisi.

I. Genel Olarak

Devletlerin, modern iş hukuku çerçevesinde sadece çalışan kesimin iş koşulları hakkında nisbi emredici nitelikli hükümler koyması yetersiz bir politik anlayışa neden olmaktadır. Hemen belirtelim ki, böyle bir politikayı kendisine düstur edinen bir devletin savunamayacağı tek bir husus vardır ki o da sosyal devlet olduğunu iddia etmek ve bu iddiayı Anayasasına işlemektir.

Nitekim modern devlet ve sosyal devlet ilkesi bağlamında aslolan; çalışan kesimin haklarını korumakla beraber, çalışmayan kesim açısından da belli başlı koruyucu normların hukuk sistemine entegre edilmesidir. Öyle ki günümüzde, bu korumacı anlayış sonucu devletlerin, çalışmayan kesim için bazı istihdam politikalarına yöneldiği görülmektedir. Peki, bu istihdam politikaları neler olabilir?