Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Alman Hukukuna Göre Anayasa İtirazının Esasları

Thomas PUHL


Maalesef bunu söylemek zorundayım, Almanlar, İtalyan milli futbol takımını çok sevmezler, fakat buna karşın Mesut Özil’i1 ve Alman Federal Anayasa Mahkemesi’ni severler. Bu sene, 1000 kişi arasındaki temsili bir anketteki “Aşağıdaki kamu kurum ve kuruluşlarının hangilerine güveniyorsunuz?” sorusu üzerine, Almanlar şunları belirtti2:

Almanlar, kendi Alman Federal Anayasa Mahkemelerini severler. Bu mahkemeyi, “kendi” mahkemeleri olarak, yalnızca anayasal yaşamın kurumları arasındaki devlet teşkilatının anayasal sorunlarını çözen bir kurum olarak değil (Örneğin, organ uyuşmazlıkları, norm denetimi, veya federasyon-eyaletler-uyuşmazlık yargılamaları konularında, bkz. Anayasa m. 93/1, b. 1-3), bunun yanında her şeyden önce bireyleri devlete karşı koruyan, siyasi bakımdan bağımsız bir mahkeme olarak kabul etmektedirler. Her hafta gazetede, bir vatandaşın Alman Federal Anayasa Mahkemesi’nin yardımıyla temel haklarını, idari makamlara, mahkemelere, hatta federal hükümete veya parlamentoya ve kanunlarına karşı koruduğu haberi okunabilmektedir. Onlar tarafından müracaat edilen anayasa itirazlarının sayısı, vatandaşın güveni için bir işarettir. Bu sayı, günümüzde yıl içinde3 yaklaşık 6000’dir – Bu, iyi hukukçu çalışma arkadaşları tarafından verilen desteğe rağmen, her iki senatodaki 16 hâkim için güçlükle üstesinden gelinebilecek bir yüktür. Son yıllardaki birçok anayasa anayasa itirazının %2’sinden bile sonuç alınamaması4 (yani sadece kabul edilebilir olanlar değil, aksine kabul edilenler de), mahkemenin güvenilir bir “Anayasa bekçisi”5 olduğu görüşünde bir duraksamaya yol açmamıştır..

Biz, burada Alman Anayasa İtirazı Hukuku’nu ele almak istiyoruz. Anayasa itirazı bireyin, bütün devlet güçlerinin maddi olarak kapsamlı şekilde temel hakka bağlılığını (Anayasa m. 1/3), usuli olarak da etkin şekilde uygulaması için spesifik, olağan üstü yasal çözüm yoludur. Kabul edilebilirliğine ilişkin kuralların yorumu için, anayasa itirazının bu amacı önemlidir.