2829 Sayılı Kanun ve 5510 Sayılı Kanun Çerçevesinde "Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi"

Adjunction of Insurance States Within the Scope of Code no: 5510 and Code no: 2829

Sigortalılık hallerinin birleşmesi olarak adlandırılan konu altında, bir Kurum'a ya da sigortalılık haline tabi olarak geçirilmiş olan sürelerin emeklilik için yeterli olmaması halinde, farklı kurumlarda ya da farklı sigortalılık hallerinde geçirilen sürelerin birleştirilmesi gündeme gelecektir. Ancak hizmet birleştirilmesi gerçekleştirilirken, 5510 sayılı Kanun' dan önce sigortalı ya da iştirakçi olanlar ile sonra olanlar açısından farklı hükümlerin uygulanması söz konusu olacaktır. 5510 sayılı Kanun öncesi sigortalı ya da iştirakçi olanlar için 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulama alanı bulacaktır. 2829 sayılı Kanun'a göre hizmet birleştirmesi gerçekleştirilirken son yedi yıllık süre dikkate alınacaktır. 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre ise sigortalının tüm hizmetleri dikkate alınacaktır. 2829 sayılı Kanun her ne kadar 5510 sayılı Kanun ile yürürlükten kalkmış olsa da, 5510 sayılı Kanun'un Geçici 2'nci maddesinden dolayı hala ve uzunca bir süre uygulanmaya devam edecektir.

Sigortalılık Halleri, Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi, 5510 sayılı Kanun m.53, 2829 sayılı Kanun.

Under the subject of adjunction of insurance states; if time interval, dependant to an institution or belonging to a condition of being covered by an insurance is not sufficient for retirement, then adjunction of time intervals under condition of being dependant to various institutions or belonging to various conditions of being covered by an insurance will come up. However during realization of employment contract adjunction, implementing different clauses between assured or participator before Code No: 5510 and after Code No: 5510 will be in question. Code No: 2829 law clauses will be implemented for people who are assured or participator before Code No: 5510. Last 7 years will be taken into consideration while executing employment contract adjunction in terms of Code No: 2829. All employment contract of the assured person will be taken into consideration according to Code No: 5510 law clauses. Even though Code No: 2829 is legislated away with Code No: 5510; due to the temporary article 2 of Code No: 5510, Code No: 2829 will be continued to be applied for a long time.

Insurance States, Adjunction of Insurance States, Code No: 5510 article 53, Code No: 2829.

SİGORTALILIK SÜRELERİNİN BİRLEŞTİRİLMESİ

GİRİŞ

Sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi yani hizmetlerin birleştirilmesi, yaşlılık aylığı bağlanması için bir sosyal güvenlik kurumunda yeterli hizmet süresinin bulunmaması durumunda diğer kurumlardaki hizmet sürelerinden yararlanılması gerektiği hallerde söz konusu olur. Aksi takdirde devreye girmez. Birleştirilecek süreler, gerek borçlanarak gerekse hizmet tespiti yapılmak suretiyle aynı ya da farklı sosyal sigorta kurumlarına tabi olarak geçen sigortalı sayılan sürelerdir. Örneğin 31.05.2006 tarih ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu¹ m.4/1-a kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmasına yeterli hizmeti var ve sigortalının talebi yoksa daha sonraki 4/1-b' ye tabi hizmetlerin birleştirilmesi yoluna gidilemeyecektir².

5510 sayılı Kanun'dan önce farklı sosyal güvenlik kurumlarında geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesi, 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun³ uyarınca yapılmakta idi. 2829 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun'un 5754 sayılı Kanun⁴ ile değişik 106. maddesi uyarınca 01.10.2008 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. Fakat 5510 sayılı Kanun konuyu 53. maddede "Sigortalılık hallerinin birleşmesi" başlığı altında ve geçici 2. maddede, ilk defa 5510 sayılı Kanun'a tabi olarak çalışanlar ve daha önce çalışmaya başlamış olanlar için ikiye ayırarak yeniden düzenlemiştir. Buradan hareket edildiğinde her ne kadar 2829 sayılı Kanun yürürlükten kalkmış olsa da, 1.10.2008 öncesi sigortalı olanlar için uygulanmaya devam edecektir. 5510 sayılı Kanun'un ilgili hükümleri, 1.10.2008 tarihinden itibaren ilk kez sigortalı olacaklar için uygulanacağından dolayı, yaşlılık aylığına hak kazanma yaşı da hesaba katıldığında 5510 sayılı Kanun'un sigortalılık hallerinin birleşmesine ilişkin m.53/f.6 hükmü uzun süre uygulanma imkanı bulamayacaktır. Bu sebeple çalışmamızı 5510 sayılı Kanun'dan önce ve sonra sigortalı olanlar olarak iki temel başlıkta inceleyeceğiz. Konuyu iki temel başlıkta incelemekle beraber, hizmetlerin birleştirilmesi hususunda yürürlükten kalkmasına rağmen halen uygulanan ve uzun bir süre uygulanacak olan 2829 sayılı Kanun hükümleri detaylı olarak işlenecektir⁵.

I. 5510 SAYILI KANUN'DAN ÖNCE SİGORTALI OLANLAR

Sigortalının farklı sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak çalışması neticesinde, farklı yasa ve kurumlar kapsamında geçirilen sigortalı hizmet sürelerinin nasıl değerlendirileceği sorunu üzerine, sigortalıların mağdur olmalarını önlemek adına, bu sürelerin birleştirilmesi ve sigortalıların haklarının güvence altına alınması için ilk olarak 228 sayılı Kanun⁶ kabul edilmiştir. Bu Kanun 28.01.1970 tarih ve 1214 sayılı Kanun ile yürürlükten kalkmıştır. Daha sonra bu Kanun da 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesine İlişkin Kanun⁷ ile yürürlükten kalkmıştır⁸. Sigortalılıkları 5510 sayılı Kanun'dan önce başlamış olanlar, 5510 sayılı Kanun'un Geçici 2. maddesinin son fıkrasına göre, hizmetlerin birleştirilmesi konusunda eski hükümlere tabi olmaya devam edeceklerdir. Burada hem farklı sosyal güvenlik kurumlarına hem de farklı sigortalılık hallerine tabi olarak geçen hizmetlerin birleştirilmesi amaçlanmaktadır⁹.