Belediyelerin Denetimi

Supervision of Municipalities

Belediyeler, yerinden yönetimin en önemli uygulamalarından biridir. Şüphesiz belediyeler de çeşitli yollarla denetlenecektir. Fakat bu denetim süreçlerinde dikkate alınması gereken en önemli nokta yerinden yönetim anlayışının zedelenmemesidir. Bir ülkede merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasındaki denetim mekanizması, bizlere, o ülkenin demokratik yapısından, kalkınmışlığına kadar birçok ipucu verebilir. Türkiye'de yerel yönetim birimleri olan belediye, il özel idareleri ve köyler arasından, idarenin halka yakınlığı anlamında bir adım önde görünen belediyelerin yapısı ve merkezi idare ile arasındaki ilişkileri, özellikle 2004 ve 2005 yılında yapılan yasal düzeydeki değişikliklerle Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği standartlarına doğru çekilmek istenmiştir. Bu yeni standartlardan biri de belediyelerin mali ve idari denetimi ile getirilen yeni standartlardır. Bu çalışmada belediyeciliğin tarihi gelişimi, belediyelerin idari ve mali olarak iç ve dış denetimi üzerinde durulmuştur.

Yerel Yönetimler, Belediye, Belediyeciliğin Tarihçesi, İç ve Dış Denetim, Mali Denetim, Yerel Yönetimlerin Denetimi Şekilleri.

Municipalities are one of the most important foundations in local administration. Undoubtedly, municipalities also are audited with many ways. The most important point to be considered in the audit process of the local administration concept of not damaged. In any country, the control mechanism reveals some clues about many issues including the development and the democratic structure of the country. In Turkey, among the municipalities, provincial special administrations and villages all of which are the local administration units, the structure and the relations of the municipalities with the central administration were aimed at taking these relations to higher levels in accordance with the standards of European Union and the Council of Europe with the changes made in the laws in 2004 and 2005. One of these standards is intended for the financial and administrative audit of the municipalities. In this study, historical development of municipality concept, the internal and external audit of municipalities with respect to finance and administration were discussed.

Local Authorities, Municipalities, Municipal History, Internal and External Audit, Financial Audit, Control Methods of Local Governments.

GİRİŞ

Belediyeler, belediye sınırları içerisinde mahalli müşterek ihtiyaçları karşılayan, karar organları yerel halk tarafından seçilen, merkezi idareye karşı bağımsız, ayrı bütçesi, gelir ve mal varlığı olan, kamu tüzel kişiliğine sahip yönetim birimleridir. İdarede bütünlülüğün sağlanması anayasal bir gerektir. Bunun için belediyeler çeşitli yollarla denetlenmektedir.

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de kamu hizmetlerinin sunumunda ağırlık kazanan eğilim, demokrasinin ve etkin kaynak kullanımının bir gereği olarak, bu hizmetlerin, halka en yakın hizmet birimleri yani yerel yönetimler tarafından yerine getirilmesidir. Yerel yönetimlerin bir taraftan topluma kendisini ilgilendiren konularda yönetsel süreçlere en geniş şekilde katılımına imkan tanıması diğer taraftan ise kamu kaynaklarının etkin ve rasyonel kullanımında merkezi yönetime göre avantajlar taşıması, kamu yönetimi alanındaki reform çabalarında yerel yönetimlere merkezi bir konum kazandırmıştır¹.

Kamu hizmetlerindeki yerelleşme eğilimleri yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve demokratik değerlerin yerleşmesi açısında önemli olmakla birlikte kaynak yetersizliği, idari ve mali yapının zayıflığı, rasyonel olmayan planlama ve karar alma süreçleri, insan kaynakları alanındaki yetersizlikler gibi yapısal sorunlar kamu mali sistemimizi yerel yönetimlerden kaynaklanan önemli risklerle karşı karşıya bırakmaktadır. Özellikle başta belediyeler olmak üzere yerel yönetimlerin son dönemde genişleyen görev ve sorumluluklarına karşın gelir yapılarında paralel bir iyileşmenin yeterince yapılamaması, bu riskleri daha da artıran bir unsur olarak, mevcut yerel yönetim kaynakların etkin verimli ve ekonomik bir şekilde kullanılmasını sağlayacak araçların geliştirilmesini gerekli kılmaktadır.