Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Zincirleme Suç

Mustafa ARTUÇ

ÖZET:

765 s. TCK’da olduğu gibi 5237 s. TCK’da da düzenlenmiş olan ve geniş bir uygulama alanı bulunan “zincirleme suç” kurumu, doktrindeki tanımları, Yargıtay uygulamaları ve tartışmalı yönleriyle ele alınmış, okuyucuya zincirleme suç konusunu her açıdan inceleyen bir çalışma sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Zincirleme Suç, Birden Fazla Suçun İşlenmesi, Zincirleme Suçun Uygulanacağı Suçlar, Zamanaşımı.

I. Giriş

Ceza Hukukunda, yasadaki tarife uygun her sonuç, kural olarak ayrı bir suç oluşturur ve fail kaç sonuç meydana getirmişse, o kadar suç işlemiş sayılarak, her biri nedeniyle ayrı ve bağımsız cezaya maruz kalır. Ancak, bazı hallerde, değişik sonuçlardan dolayı, faile çeşitli cezalar verilmeyerek tek bir cezaya hükmedilmesi ile yetinilir. Birden fazla sonucun meydana gelmesine karşın, faile tek ceza verilmesini gerektiren hallerden biri de, müteselsil (zincirleme) suçtur.1 Müteselsil suç kavramı, Ortaçağda Glossatörler ve Postglossatörler tarafından ortaya atılmıştır. Çıkış nedeni ise üç hırsızlık suçunu işleyen kimsenin ölüm cezası ile cezalandırılmasının önüne geçmeyi, dolayısıyla cezanın yumuşatılmasını sağlamaktır.2 Burada aslında failin gerçekleştirdiği birden fazla suç vardır; bu nedenle zincirleme suç ile ilgili düzenleme olmasa idi, faile birden fazla ceza verilecek idi. Örneğin, bir eczacı kalfasının depodaki tüm ilaçları çalmaya karar verip, her gün belli kısmını evine götürmesi eyleminde, aslında her eve götürme eylemi ayrı bir hırsızlık suçunu oluşturur; ancak gerek işlenen suçların sayısının belirlenmesindeki zorluk gerek failin tek bir suç işleme kararına sahip olması nedeniyle böyle durumlar için, tıpkı 765 sayılı TCK’da olduğu gibi, 5237 sayılı TCK’da da zincirleme suç kurumu kabul edilmiştir. Zincirleme suçun, cezaların birleşmesi kurallarının uygulanmasını gerektiren suç çokluğu hallerinden en önemli farkı, aralarında subjektif olarak bağlantı bulunan ve Kanunun aynı hükmünün birden fazla defa ihlalinden doğan sonuçlardan meydana gelmiş olmasıdır.3

Zincirleme suç , 765 sayılı TCK ’nın 80. maddesinde ve bu maddenin karşılığı olarak da, 5237 sayılı TCK’nın 43. maddesinde düzenleme altına alınmıştır.