Azerbaycan Mülki Mecellesinde Temerrüt Faizi ile İlgili Düzenlemelerin (AMM m. 445.7 ve 449) Değerlendirilmesi
Evaluatıon of Regulations Regarding Default Interest in Azerbaijan Civil Code
İsmayıl İSMAYILLI
Bu makalede Azerbaycan Mülki Mecellesinde yer alan temerrüt faizi ile ilgili düzenlemeler incelenmekte ve çözüm önerileri sunulmaktadır. Konuyla ilgili olarak Azerbaycan Anayasa Mahkemesinin kararının da değerlendirilmesi yapılmaktadır. Ayrıca Azerbaycan Hukuku ile ilgili olarak değerlendirmeler yapılırken Türk Hukukundaki ilgili konularla bağlı doktrindeki görüşlerden de karşılaştırılmalı olarak değinilmektedir.
Azerbaycan Mülki Mecellesi, Temerrüt Faizi, Azerbaycan Anayasa Mahkemesi.
In this article, regulations regarding default interest in Azerbaijan Civil Code are analysed and possible ways of solution are presented. At the same time relevant decisions of Constitutional Court of Azerbaijan has been evaluated. The study on Law of Azerbaijan has been done comparatively with Turkish relevant regulations and existing views in doctrine.
Azerbaijan Civil Code, Default Interest, Constitutional Court of Azerbaijan.
I. GİRİŞ
Azerbaycan uzun bir süre (1920-1991) Sovyetler Birliğinde (SSCB) yer almıştır. Marksist düşüncenin hâkim olduğu bu sistemde kapitalist sistemin bir parçası kabul edilen özel üretim ve özel teşebbüs üzerinde her türlü mülkiyet hakkı yasaklanmaktaydı. Bu durumun tabiȋ bir sonucu olarak, özel hukuk ilişkileri çok sınırlı bir alanda uygulanabilmiş ve özel hukuk çok dar bir çerçevede gelişmiştir1. 18 Ekim 1991 tarihinde SSCB’den ayrılarak, bağımsızlığını ilȃn eden ve özel mülkiyet ve hür teşebbüsü tanıdığını ve desteklediğini bütün dünyaya duyuran Azerbaycan Cumhuriyyeti, 1 Eylül 2000 tarihinde özel hukukun temel kaynaklarından biri olan Azerbaycan Mülkȋ Mecellesi (AMM) kabul etmiştir.
AMM’nin Alman Medeni Kanunu ve Fransız Medeni Kanunundan2 esinlenerek düzenlendiği görülmektedir. Fakat kanun koyucu söz konusu kanunları bir bütün olarak iktibas etmemiş, bazı kısımlarını değiştirerek almış, bazı kısımlarını ise, hiç almamayı tercih etmiştir. Bu durum kanunun sistematik bütünlüğünü önemli ölçüde zedelemekte ve uygulamada pek çok sorunlara yol açmıştır. Sistematik bütünlüğün bozulması düzenlemeler arasında çelişkilere neden olmakta ve buna tercüme hataları da ilâve edildiğinde içinden çıkılması çok zor bir durumla karşılaşılmaktadır.
Bu makalede AMM’de yer alan temerrüt faizi ile ilgili düzenlemeler incelenmekte ve çözüm önerileri sunulmaktadır. Konuyla ilgili olarak Azerbaycan Anayasa Mahkemesinin “AMM-nin 449. maddesinde yer alan bazı düzenlemelerinin şerhine dair” 09 temmuz 2009 tarihli kararının da değerlendirilmesi yapılmaktadır. Ayrıca Azerbaycan Hukuku ile ilgili olarak değerlendirmeler yapılırken Türk Hukukundaki doktrindeki görüşlerden de karşılaştırılmalı olarak faydalanılmıştır.
