Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Vergi Hukukunda Yasa Boşluğu ve Hâkimin Boşluk Doldurması

Lacuna in The Tax Law and Give a Ruling as Law

Cemal Baran Başok

Bu çalışmada, yargı kararlarından örnekler verilerek hâkimin takdir yetkisi kapsamında yorum ve boşluk kavramlarının vergi hukukuna yansımaları değerlendirilmiştir.

Vergi Hukuku, Hâkimin Takdir Yetkisi, Vergi Yargısı, Yorum.

In this study, the scope of the discretion of the judge giving examples of judgments review and reflection on the concept of tax law is considered void.

Tax Law, Discretion of the Judge, Tax Jurisdiction, Review.

GİRİŞ

Dinamik bir süreç olan insan yaşamını ve ilişkilerini düzenleme iddiasında olan hukukun, bu hareketliliğe/dinamizme ayak uydurmasının zorluğu ve insan olarak sahip olduğumuz sınırlı kapasite, "yaratılan" hukuk normlarının kusursuz ve tamamen kapsayıcı olmasını imkânsız hale getirmektedir. Şüphesiz, bir hukuk düzeninde, kuralları koyanlar, bu kuralların -bilinçli olarak bıraktıkları hariç- gelecekte ortaya çıkacak olayların tümünü kapsayıcı nitelikte olması iddiasındadırlar.1 Ancak yukarıda da açıklandığı üzere, kazuistik yöntemle oluşturulan normlar açısından bile gerçek dışı olan bu durum karşısında yasaların uygulayıcısı konumunda olan mahkemelerin takdir ve hukuk yaratma yetkilerinin varlığının kabulü gerekmektedir.

Mahkemelerin yargısal takdir ve hukuk yaratma yetkileri kabul edildiğinde ise, bu yetkilerin kullanımına ilişkin sınırları belli kılmak gerekmektedir. Zira hukuk sistemimiz, olaya uygulanacak hukuk kuralının bulunamaması nedeniyle, yargıca, hüküm vermekten kaçınma imkânı tanımamıştır. Nitekim 1982 Anayasası; "Hiçbir mahkeme, görev ve yetkisi içindeki davaya bakmaktan kaçınamaz. (m. 36/2)" hükmüyle, yargıçların görev ve yetkileri dahilindeki ihtilaflarda karar vermekten imtina etmelerini yasaklamıştır.

Kamu hukukunun bir dalı olan vergi hukuku bakımından durum daha farklı bir açıdan incelenmeyi gerektirmektedir. Bir kısım temel insan haklarına müdahalenin meşru hale getirildiği vergi hukukunda, kıyas yolu ile yoruma başvurulmasının, hukuki güvenlik ve vergilerin yasallığı ilkesi karşısındaki konumu tartışmaya açıktır.