6545 Sayılı Kanunla İdarî Yargıda Kanun Yollarına İlişkin Olarak getirilen Hükümlerin Yürürlüğü, Uygulanması ve Yorumlanması

Law no. 6545 Introduced the Rules Regarding the Administrative Judiciary in the Implementation of Remedies to Take Effect and Interpretation

Bayram Keskin,Yunus Eraslan,Zehra Odyakmaz

Kanunların yürürlüğe girmesi ile kanunların uygulanması aynı anlama gelmemektedir. Kaideten kanunların yürürlüğe girmesi ile birlikte uygulanmaya başlaması gerekmektedir. Ancak hukuk düzenimizde, yürürlüğe giren kanun hükümlerinin uygulanmadığı özel durumlar olduğu gibi yürürlükten kaldırılan kanun hükümlerinin uygulanmaya devam ettiği durumlar da vardır

6545 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerle, bölge idare mahkemelerinin itiraz kanun yolu başvurularını inceleme görevine ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılmıştır. Mevcut ve yeni kurulan bölge idare mahkemelerinin ana görevinin istinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak olduğu belirtilmiştir.

İdarî Yargılama Usulü Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, itiraz kanun yolu kaldırılmış, ivedi yargılama hariç olmak üzere, ilk derece vergi ve idare mahkemeleri tarafından verilen kararlara karşı istinaf kanun yolu öngörülmüştür. Temyiz ise, bölge idare mahkemelerinin vermiş olduğu ve kanunda sayılan bazı kararlara karşı gidilebilen bir kanun yolu olarak hukuk düzenindeki yerini korumuştur.

6545 sayılı Kanun yayımlandığı tarihte (28.06.2014) yürürlüğe girdiğinden istinaf kanun yoluna ilişkin hükümler de aynı tarihte yürürlüğe girmiş ve İdarî Yargılama Usulü Kanunu’na işlenmiştir. Adlî yargının hukuk muhakemesinde ve ceza muhakemesinde kanun yollarına ilişkin hükümlerin uygulanması konusunda açık uygulama hükümleri getirilmesine karşın, idarî yargıda kanun yollarının uygulamasında farklı yorumlara mahal verecek düzenlemeye gidilmiştir.

Yürürlüğe giren ve yürürlükten kaldırılan kanun yollarına ilişkin hükümlerin uygulanmasına yönelik olarak İdarî Yargılama Usulü Kanunu’na geçici 8. madde eklenmiş ve uygulama yönlendirilmeye çalışılmıştır. İdarî Yargılama Usulü Kanunu’nun geçici 8. maddesinin gerekçesinde, yürürlükten kaldırılan kanun yollarının uygulanmaya devam edeceği belirtilmiştir.

İdarî Yargılama Usulü Kanunu’nun geçici 8. madde metninde; 2576 sayılı Kanunun değişik 3. maddesinde düzenlendiği şekilde bölge idare mahkemelerinin kurulacağı ifade edilmektedir. İdarî Yargılama Usulü Kanunu’nda kanun yolları ile ilgili yapılan değişiklikler – ivedi yargılama usulü hariç – yeni kurulacak olan bölge idare mahkemeleri tüm yurtta göreve başladıktan sonra uygulanacaktır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında ise kararın verildiği tarihte kanun yollarına ilişkin yürürlükte bulunan hükümler uygulanacaktır. Ancak, 28.06.2014 tarihinden sonra istinaf kanun yolunun uygulanması gerektiği halde Danıştay ve bölge idare mahkemeleri bu yeni hükmü uygulamamaktadırlar. Bu nedenle İdarî Yargılama Usulü Kanunu’nun geçici 8. maddesi hükmünün âcilen değiştirilerek daha anlaşılır hale getirilmesi gerekmektedir.

Kanun Yolu, İstinaf, İtiraz, Bölge İdare Mahkemesi, Kanunların Uygulanması.

Effectiveness and enforcement of the laws do not mean the same. As a rule, the laws should start to be implemented as soon as its entry into force. However in our law order, there are special cases where the enacted provisions of law are not implemented as well as cases where the annulled provisions of law are continued to be implemented.

With the amendments made by Law No.6545, the provision regarding district administrative courts’ duty for inspecting applications of objection, are annulled. The main task of the existing and newly established district administrative courts is stated as examining and concluding/settling applications of appeal.

Through amendments on Administrative Jurisdiction Procedure Act, the institution of objection before District Administrative Courts is repealed with the exception of urgent proceedings, and the institution of preliminary appeal is brought as a new legal remedy against the decisions of first instance tax and administrative courts. Ordinary appeal has kept its place in the law order as an applicable legal remedy against some judgements given by the district administrative courts and stated in law.

As the Law No.6545 entered into force on the date of its publication (28.06.2014), the provisions regarding preliminary appeal have been effective as of that date and included in the Administrative Jurisdiction Procedure Act. Even though clear enforcement provisions have been introduced by the jurisdiction for the implementation of remedial provisions in civil and criminal jurisdiction laws, regulations in enforcement of remedies in administrative jurisdiction have been made to cause disputable interpretations.

Provisional article 8 has been added to the Administrative Jurisdiction Procedure Act regarding implementation of provisions related with enacted and repealed legal remedies and the implementation has been tried to be conducted. In the reasoning of the provisional article 8 of the Administrative Jurisdiction Procedure Act, it is stated that the repealed legal remedies shall continue to be implemented.

According to the provisional article 8 of the Administrative Jurisdiction Procedure Act; it is stated that district administrative court shall be established as regulated in amended article 3 of the Law No.2576. The amendments in Administrative Jurisdiction Procedure Act regarding legal remedies – except the urgent jurisdiction – shall be applicable upon the date on which District Administrative Courts start their functions all over the country. For the judgements prior to this date, provisions in force on the date of the judgements shall be applicable. However, even though preliminary appeal should be enforced as of 28.06.2014, the Council of State and the district administrative courts do not implement this new provision. Therefore, the provision of provisional article 8 of the Administrative Jurisdiction Procedure Act should instantly be amended and be made more understandable/clear.

Legal Remedy, Preliminary Appeal, Objection, District Administrative Court, Enforcement of Laws.

GİRİŞ****

Bu çalışmanın konusu 6545 sayılı Kanunla idarî yargıda “kanun yolu” ile ilgili hükümlerde yapılan değişikliklerdir.

Çalışmamızın amacı; bu değişiklikler sonucunda Danıştayın ve bölge idare mahkemelerinin yürürlükten kaldırılmış veya yeni yürürlüğe konulmuş çeşitli kanun yolları başvurularında farklı uygulamalarını dile getirmektir.

Vurgulamak istediğimiz husus ise; süratle bir kanun değişikliğine gidilmesinin gerekli olduğudur.