Kamu İcra Hukuku Kapsamında 
ödeme Emri İşlemi ve Genel İcra Hukuku ile Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi

Betül HAYRULLAHOĞLU

Bilindiği gibi gerek kamu alacaklarında gerekse özel alacaklarda kesinleşmiş ve vadesinde ödenmemiş alacaklar cebren tahsilata başvurmak suretiyle tahsil edilmektedir. İşte ödeme emrinin önemi bu noktada ortaya çıkmaktadır. Zira her iki hukuk dalında da cebren tahsilatın başlaması borçluya usulüne uygun bir ödeme emrinin tebliğ edilmesine bağlanmış bulunmaktadır. Bu bakımdan ödeme emrinin alacaklı tarafın borçluya borcunu ödemesi konusunda yapmış olduğu son ihtar niteliğinde olduğunu söylemek mümkün olmaktadır.

Kamu alacakları ile özel alacakların nitelikleri itibariyle birbirlerinden farklı olmalarına bağlı olarak kamu icra hukuku ile genel icra hukuku arasında ödeme emri konusuna ilişkin bazı farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Bu farklılıklar göz önünde bulundurulduğunda kamu alacaklarında borçlunun menfaatlerinin özel alacaklara göre daha fazla sınırlandırıldığı anlaşılmaktadır.

Ödeme Emri, Cebren Tahsilat, Alacak Takibi, Kamu Alacakları, Özel Alacaklar.

As known, in both public and private receivables, the specified and delinquent receivables are charged by enforcement. At this point, the importance of the order of payment is emerging. Because in both public and private enforcement law, starting of enforcement depends on the debtor’s notification of the order of payment properly. In this regard, it is possible to say that order of payment is the last warning of creditor’s to debtor for paying his debt.

Depending on the difference between public receivables and private receivables as qualifications, relation to order of payment process some differences emerge between public enforcement law and general enforcement law. Considering these differences, it is understood that debtor’s benefits are more destricted in public receivables compared to specific receivables.

Order of Payment, Enforcement, Debt Follow-Up, Public Receivables, Private Receivables.

GİRİŞ

Ödeme emri gerek kamu icra hukuku gerekse genel icra hukuku¹ bakımından son derece önem taşımaktadır. Zira usulüne uygun bir ödeme emrinin borçluya tebliği gerçekleşmeden cebren tahsilat işlemlerinin geçerli olması söz konusu olamamaktadır.

Gerek 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (AATUHK) gerekse 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK) hükümleri gereği kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlunun borcunu ödemek ya da ödememesi halinde mal bildirimde bulunmak veya dava açmak şeklinde seçenekleri bulunmaktadır. Ödeme emri tebliği üzerine borçlunun izleyeceği yola göre cebren tahsil süreci şekil kazanmaktadır.

Hem genel icra hem de kamu icra hukuku bakımından son derece önem taşıyan ve cebren tahsilatın ön şartını oluşturan ödeme emrini 6183 sayılı Kanun kapsamında inceleyerek 2004 sayılı Kanun hükümleri ile karşılaştırmayı amaçlayan çalışmada öncelikle cebren tahsil kavramına yer verilmekte, sonrasında ise ödeme emrine ilişkin hususlar detaylı olarak incelenmektedir.