İşçinin Alkol ve Uyuşturucu Madde Kullanımından Dolayı Sözleşmesinin Haklı Nedenle Feshi

Summary Termination of Employment Contract Due to Alcohol and Drug Use

Sevde BULUN TOKKAŞ

Bu makalede, işverene haklı nedenle derhal fesih hakkı tanıyan İş Kanunu’nun 25’inci maddesinin ikinci bendinin (d) alt bendinde düzenlenen, işçinin işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması halleri ile 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 28’inci maddesi incelenmiştir. Çalışma kapsamında söz konusu haklı nedenin Borçlar Kanununa tabi işçiler açısından doğuracağı sonuçlara yer verilmiştir. Ayrıca konu Deniz İş Kanunu ve Basın İş Kanunu açısından da değerlendirilmeye çalışılmıştır.

İşçi, İşveren, Alkol, Uyuşturucu Madde, Haklı Nedenle Fesih.

In this article, it is investigated that the employer’s rightfully termination held on Labour Code Article 25-2/d employee goes to workplace drunk or drug taken or using them in the workplace and the law on Occupational Health and Safety article 28 (Law No: 6331). Provisions were also evaluated on the Turkish Code of Obligations. In addition, issues have been evaluated in terms of Maritime Labour Law and Press Labour Law.

Workers, Employers, Alcohol, Drug, Summary Termination.

GİRİŞ

Yenilik doğuran haklar, hak sahibine tek taraflı bir irade açıklamasıyla birlikte hukuki bir durumu ya da ilişkiyi kurma, değiştirme ya da sona erdirme yetkisi veren; herhangi bir koşula bağlanamayan ve bir kez kullanıldıktan sonra kendisinden dönülemeyen haklar şeklinde tanımlanabilir¹. Yenilik doğuran haklardan biri olan fesih ise, geçerli olarak kurulmuş sürekli bir borç ilişkisini tek taraflı bir irade açıklamasıyla birlikte ileriye etkili olarak sona erdirilmesidir².

Fesih, bozucu yenilik doğuran haklardan bir tanesidir³. Bozucu yenilik doğuran haklar, hak sahibine bir hakkı veya hukuki ilişkiyi ortadan kaldırma imkânı sağlayan haklardır⁴. Sözleşmeden ya da kanundan doğan fesih hakkının gerçekleşmesiyle birlikte yeni bir hukuki durum ortaya çıkmaktadır.

İş sözleşmesi açısından fesih ise, iş sözleşmesini derhal veya belirli bir sürenin geçmesiyle birlikte sona erdiren irade açıklaması şeklinde tanımlanabilir⁵. Burada karşı tarafa yöneltilmesi gereken tek yanlı bir irade açıklaması söz konusudur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da, bir kararında iş sözleşmesinin feshini şu şekilde tanımlamıştır: "Fesih bir irade beyanıdır. Karşı tarafa varmasıyla hukuki sonuçlarını doğurur. Başka bir anlatımla, tarafların iş sözleşmesini fesih hakkı, yenilik doğurucu bir haktır. Bu hak, kullanılmakla tüketilmiş olur. Kullanılan bu hak, karşı tarafa ulaşmadan geri alınabilir veya karşı tarafa ulaştıktan sonra da ancak karşı tarafın muvafakati ile geri alınabilir⁶."