Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Maden ve İnşaat Sektöründe 167 ve 176 Sayılı Ilo Sözleşmelerinin Getirdiği Sorumluluk Esasları ve  6331 Sayılı Kanunla Olan Uyumu

The Responsibility Principles Which Brought ILO Conventions No. 167 and 176 in Mining and Construction Sector and their Compliance With the law No. 6331

İbrahim AYDINLI

Ülkemizde iş kazalarından meydana gelen ölüm ve yaralanmaların en yoğun olduğu sektörler inşaat ve madendir. Özellikle risk katsayısının yüksek olduğu bu iki çalışma alanında ülkemize özgü kayıt dışı istihdam ve denetim yetersizliği ile birlikte her sene yaralanmaların ve ölümlerin sayısı toplu bir şekilde artmaktadır. Taşıdığı yüksek risk dolayısıyla maden ve inşaat işyerleri için ILO iki sözleşme metnini daha kabul etmiştir. Bu sözleşmeler 167 no.lu İnşaat İşyerlerinde Sağlık ve Güvenliğe ilişkin ILO Sözleşmesi ile 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlığa İlişkin ILO sözleşmesidir. Her iki ILO sözleşmesi 2014 yılında Türk parlamentosunca onaylanmıştır. Her iki ILO sözleşmesinde de yer alan çalışanların iş sağlığı ve güvenliği bakımından görev ve yükümlülükleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 19. maddesinde çalışanların yükümlülükleri başlığı ile hükme bağlanmıştır. ILO düzenlemelerinden prosedür olarak bazı farklılıkları olsa da, riskin yüksek olduğu maden ve inşaat işyerlerindeki öneminden dolayı, kanun koyucu 6331 sayılı Kanunun 13. maddesinde çağdaş bir çalışan hakkı olan işten kaçınma hakkını düzenlemiştir. Son olarak aynı işyerinde birden fazla işverenin bulunması halinde ana işveren ya da asıl işverenin üst koordinasyon ve işbirliği sağlama yükümlülüğü 6331 sayılı Kanunun 23. maddesinde benimsenmiştir.

167 No.lu İnşaat İşyerlerinde Sağlık ve Güvenliğe İlişkin ILO Sözleşmesi, 176 Sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlığa İlişkin ILO Sözleşmesi, İş Sağlığı ve Güvenliği.

In our country the most intensive sectors where the deaths and injuries from occupational accidents are construction and mining. Especially in these two working fields where the number of risk factors is high with lack of control and informal employment unique to our country, every year the number of injuries and deaths is increasing in a cumulative manner. Therefore carrying high risk for businesses mining and construction, ILO has adopted two more convention text. These conventions are Safety and Health in Construction Convention, No. 167 and Safety and Health in Mines Convention No. 176. Turkish Parliament approved these two ILO conventions in 2014. Occupational health and safety duties and obligations of employees which are located in the both ILO Conventions are also bounded Occupational Health and Safety Code No.6331 in Article 19 by the title of obligations of the employees. Although there are some differences in the procedure of ILO regulations, due to the importance of mining and construction businesses where have high risk, the legislator of Law No. 6331 legislated The right to refrain from the obligation to work which is a modern working right in Article 13. Finally, where there is more than one employer in the same work environment, the main employer or the principal employer’s obligation to provide superior coordination and cooperation is adopted in article 23 of Law No. 6331.

Safety and Health in Construction Convention No. 167, Safety and Health in Mines Convention No. 176, Occupational Health and Safety.

GENEL OLARAK

Ülkemizde iş kazalarının tekrarlanma bakımından meydana gelen ölüm ve yaralanmalarının en yoğun olduğu sektörler inşaat ve maden işyerleridir. Özellikle risk katsayısının yüksek olduğu bu iki çalışma alanında ülkemize özgü kayıt dışı istihdam ve denetim yetersizliği de eklenince her sene inşaat ve maden işyerlerinde iş kazası yaralanmaların ve ölümlerin sayısı toplu bir şekilde artmaktadır1.

ILO'nun iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin iki ana çerçeve sözleşmesi "İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 sayılı Sözleşmesi" ile "İş Sağlığı Hizmetlerine İlişkin 161 sayılı Sözleşmesi"dir. Ancak gösterdiği özellik ve taşıdığı risklerin yoğunluğu dolayısıyla maden ve inşaat işyerleri için ILO ayrıca iki sözleşme metnini daha kabul ettiği görülmektedir. Bu sözleşmeler 167 no.lu İnşaat İşyerlerinde Sağlık ve Güvenliğe ilişkin ILO Sözleşmesi ile 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlığa İlişkin ILO sözleşmesidir.

Çalışma hayatında yaşanan ve yaşanmaya devam eden söz konusu olaylardan dolayı Türk kanun koyucusu harekete geçerek 167 no.lu İnşaat İşyerlerinde Sağlık ve Güvenliğe ilişkin ILO Sözleşmesi kanunla uygun bulunmuştur2. İkinci olarak ise 2014 yılı içinde Soma ve Ermenek'te yaşanan ve yüzlerce madencinin ölümüne neden olan iki büyük iş kazası neticesinde maden işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin genel prensiplerini belirleyen 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlığa İlişkin ILO sözleşmesi TBMM tarafından 2014 yılında onaylanmıştır3.