Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 16 Eylül 2014 Tarih ve 21163/11 Sayılı Mansur Yalçın ve Diğerleri/ Türkiye Kararına İlişkin Değerlendirme

Assessment of The Decision of The European Court of Human Rights; Mansur Yalçın and Others vs. Turkey 16 September 2014 and 21163/11

Akasya Kansu,Mehmet Akad

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin zorunlu din eğitimine ilişkin 9 Ekim 2007 tarihli kararına rağmen, 2014 yılında aynı konuda benzer bir karar verilmiştir. Bu durum Türkiye Devletinin bu konuda çoğulcu bir yapıya halen sahip olamadığını göstermektedir.

Eğitim Hakkı, Zorunlu Din Eğitimi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi.

Despite the previous decision of European Court of Human Rights on compulsory religious education on 9 October 2007, an other similar verdict was given on 16 September 2014. This circumstance shows that Turkish Republic is not able to have a pluralist perspective on this issue.

Right to Education, Compulsory Religion Lesson, European Court of Human Rights.

I. OLAYLAR

Başvurucular Alevi mezhebindendir. Başvurusu kabul edilen başvurucular halen ilköğrenim ikinci kademe veya ortaöğrenimde eğitimlerini sürdürmektedirler. Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Derslerinin (DKABD) Sünni mezhebini temel alarak yazılmış olmasından şikâyetle Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) 2005'te bu dersin tarafsız bir temele oturtulması ve bunun bir takip ve kontrol sistemiyle izlenmesi istemiyle başvurmuşlardır. MEB, cevabında; 2005-2006 yılı için düzenlenmiş mevzuatın "mezheplerüstü" nitelikte hazırlandığını, birçok İslam mezhebine dair bilgiler ve önemli şahıslarla ilgili pasajlar eklendiğini söylemiştir. İdare mahkemesi talep ettiği bilirkişi raporuna uyarak özellikle 2007-2008 yıllarından sonra müfredatta kullanılacak kitaplarından Alevilikle ilgili yeterli ve tarafsız bilgi vermesinden bahisle davayı reddetmiştir. Temyiz mahkemesi de yargılamayı yasaya ve prosedüre uygun bulduğundan davacıların istemini reddetmiştir.

II. BAŞVURUCULARIN İDDİASI

Başvurucular eğitimciler ve akademisyenlerce hazırlanmış üç adet makale ve rapora dayanarak:

a. Doktrinal yaklaşım: "Dinimiz", "kutsal kitabımız", "peygamberimiz" kelimelerinin dini dogma olarak verilmesi,