Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargılaması Nedeniyle Türk Mahkeme Kararlarının Alenileşmesi

Decisions of Turkish Courts Being Released Publicly Through the Trials of European Court of Human Rights

Selami Demirkol

“Yanlışlıklar söylenmedikçe meşrulaşır.”

Ulusal Yargı yerlerinden tatmin olmayan birey, uyuşmazlığı, başvuru olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’e taşımaktadır. Kabul edilebilir bulunan başvuru ile ilgili olarak, AİHM’ce Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)’nin ilgili maddelerinin ihlali tespiti yapıldığı takdirde Sözleşme’ye taraf ülkeler olduğu gibi Dünya’nın diğer ülke insanları tarafından mahkeme kararı artık biliniyor/bilinebilir olmaktadır, yani, kol kırılıp, yen içinde kalmamaktadır. Bizim yargı kararlarımız, yargılama yetkisini kullanmamız, kendi hukukumuzu ve Avrupa Hukuku’nu, hatta diğer uluslararası sözleşmeleri yorumlamamız, uluslararası yargı ortamında ve akademik çevrelerde görülmekte, izlenilmekte, eleştirilebilmektedir. AİHM önüne giden başvuru sayımızın kabarıklığını ve ihlal oranımızdaki yüksekliği bir veri olarak aldığımızda, tablonun görüntüsü kayda değer sonuçlar vermektedir. Bu kayda dikkat edilerek, Anayasa’nın 90. maddesi uyarınca AİHS’nin iç hukukta referans alınması ve yine AİHS’nin 46. maddesi kuralı uyarınca da AİHM’nin içtihatlarına Türk Mahkemelerince uyum aranması bir gereklilik olmaktadır.Ulusal mahkemeler Sözleşme’yi uygulamak durumundadır. Aksi takdirde Sözleşme’yi uygulamayan devlet AİHM tarafından mahkum edilme sonucuyla karşılaşabilir.Kaldı ki, ihlal kararları bağlayıcıdır ve mahkum edilen devlet bu kararları uygulamak zorundadır.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Bireysel Başvuru, İhlal Tespiti, Anayasa 90. madde, Sözleşme 46. madde, AİHM İçtihatları, Türk Mahkemelerinin Uygunluk Araması.

An individual who is not satisfied with the National Courts’ decision, files an application to bring his/her case before the European Court of Human Rights (ECHR). When it is determined by the ECHR that there has been a violation of articles of the European Convention on Human Rights, as per the application that has been found admissible; the court decision and the violation detected by the court become publicly known not only to the Contracting States but also to the people in all other countries in the world. Our national court decisions, the way we use the jurisdiction, our way of interpretation of the national laws, European laws and even other International Conventions are now being seen and followed, and can be criticized by the international judicial institutions and the academic environments. When taking into consideration the enormous number of the applications, submitted to the ECHR, and the high rates of the violations detected, as a data, the image of the table shows remarkable results. By paying attention to this fact, it is necessary to take the European Convention on Human Rights as a reference in the Domestic Law in accordance with the article 90 of the Constitution, and also to ensure the compatibility with the judicial precedents of the European Court of Human Rights through the Turkish courts in accordance with the article 46 of the European Convention on Human Rights. The National courts are in the position of applying the articles of the Convention. Otherwise, the States that do not apply the articles of the Convention might end up facing a ruling against them by the European Court of Human Rights. Moreover, judgments finding violations are binding, and the state concerned is obligated to execute them.

European Convention on Human Rights, European Court of Human Rights The Individual Application, Detecting a Violation, the article 90 of the Constitution, the article 46 of the Convention, judicial precedents of European Court of Human Rights, Ensuring Compatibility through the Turkish Courts.

GİRİŞ

Çalışmada, öncelikle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)'nin 46. maddesini aktaracağım.

Zira, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının bağlayıcılığı bu maddede yazılmıştır.