Anonim Ortaklıklarda Genel Kurulun Devredilemez Yetkileri Kapsamında Önemli Miktarda Şirket Varlığının Toptan Satışı ve Uygulama Alanı (TTK m. 408/2-f)
Within the Scope of General Assembly Nontransferable Authority Mass Sale of Substantial Amount of Company’s Assets in Joint Stock Company and Field of Application (TTK m. 408/2-f)
Esra Hamamcıoğlu,Levent Biçer
Genel kurulun görev ve yetkilerinin toplu olarak gösterildiği TTK m. 408’de yer alan hususlarda genel kurul münhasıran yetkilidir. Genel kurul ve yönetim kurulu arasındaki işlevler ayrılığına işaret eden hüküm, bu yönüyle yönetim kurulunun yetki ve görevlerini düzenleyen TTK m. 374 ve 375’i tamamlamaktadır. İnceleme konumuzu oluşturan anonim ortaklıklarda önemli miktarda şirket varlığının toptan satışı konusunda da genel kurulun yetkili olduğu ve bu yetkinin aynı zamanda devredilemez nitelikte olduğu TTK m. 408/2-f’de düzenlenmiştir. Çalışmamızın ilk bölümünde anonim ortaklıkta zorunlu organların görev ve yetkileri ile zorunlu organlar arasındaki ilişki belirlenmeye; ikinci bölümde hükümde geçen önemli miktar, şirket varlığı ve toptan satış kavramları açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Yine aynı bölümde genel kurulun bu kararı hangi nisaplara uygun olarak alması gerektiği, genel kurul tarafından alınan bu yöndeki bir kararın sonuçları ve önemli miktarda şirket varlığının el değiştirmesi sonucunu doğurabilecek diğer işlemlerin TTK m. 408/2-f kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, tasfiye aşamasında önemli miktarda şirket varlığının toptan satışı ve TTK m. 408/2-f hükmünün limited şirketlere uygulanıp uygulanmayacağı hususları üzerinde durulmuştur. Sonuç bölümünde ise konuya ilişkin eleştiri ve değerlendirmelerimize toplu olarak yer verilmiştir.
Anonim Ortaklık, Genel Kurul, Önemli Miktar, Toptan Satış.
General assembly of the joint stock company has the exclusive authority on the issues listed in article 408 of Turkish Commercial Code. This provision which points to the division of powers between general meeting and board of directors complements Turkish Commercial Code articles 374-375 that regulate board of directors’ authorities and duties.General assembly’s nontransferable authority to decide on mass sale of substantial amount of company’s assets that is the subject of our study is regulated in article 408/2-f of Turkish Commercial Code.Duties and authorities of mandatory organs of the company and relations between those organs are analyzed in the first chapter of our study, while concepts of company asset and mass sale are examined in the second chapter. Furthermore, quorums for the resolution approving mass sale of substantial amount of company’s assets, consequences of this resolution and whether article 408/2-f of Turkish Commercial Code should be implemented to other transactions that leads to transfer of substantial amount of company’s assets to other parties, mass sale of substantial amount of company’s assets during liquidation and to limited liability companies. Our comments and evaluations are summarized on the conclusion part.
Joint Stock Company, General Assembly, Substantial Amount, Mass Sale.
I. ANONİM ORTAKLIKTA ZORUNLU ORGANLARIN FONKSİYONU, GÖREV VE YETKİLERİ
Tüzel kişiler, TTK m. 126’nın yaptığı atıf ile TMK’nın 49. maddesi uyarınca, kanuna ve kuruluş belgelerine göre gerekli organlara sahip oldukları anda fiil ehliyetini kazanır. Buna göre, tüzel kişiler organları sayesinde hak sahibi olup, borç altına girebilir (TMK m. 50). Tüzel kişilerin iradesinin oluşumu ve bu iradenin açıklanması organları aracılığıyla gerçekleşir1.
Organ kavramı, öğretide, “tüzel kişinin örgütü içinde yer alan ve tüzel kişinin iradesinin oluşmasını ve bu iradenin hukuk alanına yansımasını sağlamak üzere kanun, tüzük (esas sözleşme) veya bunlara uygun olarak yapılan iç yönetmelik uyarınca oluşturulan; tüzel kişi için karar verme, yürütme ve denetleme fonksiyonlarını üstlenmiş bulunan kişi veya kurullar” olarak tanımlanmaktadır2.
Söz konusu tanıma göre ortaklıklar hukuku anlamında organ, ortaklık adına karar alma, ortaklığı yönetme, temsil etme, denetleme gibi işlevleri yerine getiren ve sorumluluk üstlenen kişileri ifade etmekte3 ve hangi yetkilerin kime ait olduğu, hangi yetkilerin kime devredilebileceği, sorumluluğun ne şekilde gerçekleşeceği konusunda önem taşımaktadır4.
