Türkiye’de Zorunlu Din Eğitimi Dersi ve Dolaylı Ayrımcılık İlişkisi

M. Kerem OSMANOĞLU

Türkiye’de Din Kültürü ve Ahlâk Öğretimi Dersi ilk ve orta öğretim kurumlarında zorunlu dersler arasında sayılmıştır. Söz konusu dersin zorunlu olması, dolaylı ayrımcılığa neden olup olmadığı üzerinde durulmuştur.

Yapılan çalışmada bu dersin farklı ülkelerde nasıl uygulandığı ve dolaylı ayrımcılığın ülkeler açısından görünümü üzerinde durulmuştur. Ayrıca, ulusal ve uluslararası belgelerden konunun sınırları çerçevesinde faydalanılmıştır. Ulusal belgeler açısından anayasanın ilgili maddeleri ve yargı kararlarından örnekler verilmiştir. Uluslararası belgeler kapsamında özellikle Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi bünyelerinde yer alan belgelerden yararlanılmıştır.

Din Eğitimi Dersi, Dolaylı Ayrımcılık, Din Kültürü Dersi, Alevilik, Birleşmiş Milletler.

Religion and Ethics Teaching in Turkey Courses counted among the compulsory subjects in primary and secondary education institutions. Course in question was necessary, whether it is caused by indirect discrimination are discussed.

In a study conducted in different countries, this course focuses on the view in terms of how it applies to countries and indirect discrimination. In addition, within the framework of national and international documents, the issue was utilized. Relevant provisions of the national constitution and judicial decisions, examples are given in terms of the documents. Turkey is a party to international instruments within the scope of the bodies of the United Nations and Council of Europe documents were used.

Religious Education Courses, Indirect Discrimination, Religious, Culture Course, Alevism, United Nations.

1. GİRİŞ

Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası’nın 24. maddesinin 4. fıkrasında Din Kültürü ve Ahlâk Öğretimi Dersi ilk ve orta öğretim kurumlarında zorunlu dersler arasında sayılmıştır. Bu dersin zorunlu olması dolaylı ayrımcılığa neden olur mu?

Soruyu cevaplamadan önce üzerinde durulması gereken önemli bir husus, dolaylı ayrımcılığın ne olduğu ve nasıl tespit edileceğidir. Öncelikle, Din Kültürü ve Ahlâk Eğitimi’nin farklı ülkelerde nasıl uygulandığı ve dolaylı ayrımcılığın ülkeler açısından görünümü üzerinde durulacaktır. Ayrıca, bu dersin Türkiye açısından, hangi grup ya da dinî azınlıkta kalanların ayrımcılığa maruz kalma ihtimalinin var olduğundan söz edilecektir.

Yapılan çalışmada, ulusal ve uluslararası belgelerden konunun sınırları çerçevesinde faydalanılmıştır. Ulusal belgeler açısından anayasanın ilgili maddeleri ve yargı kararlarından örnekler verilmiştir. Uluslararası belgeler kapsamında özellikle Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler sisteminde yer alan Medeni Siyasi Haklar Sözleşmesi (MSHS) ve Ekonomik Sosyal Kültürel Haklar Sözleşmesi’nden (ESKHS) ve Avrupa Konseyi’nin yargı organı olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AIHM) kararları yapılan çalışmada temel alınmıştır.