Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

Ceza Hukuku ve Kültür – Alman-Türk Etkileşimi

Gerhard SEHER


Hukukçu günlük yaşamda hukukla, her şeyden önce kanunların içinde karşılaşılır. Diğer yandan mahkemelerin karar verirken kanunlara dayanıyor olması, hukukun yalnızca kanunlardan ibaret olduğu izlenimini daha da güçlendirir. Ancak bu bakış açısının, “hukuk” fenomenini kendi çeşitliliği içinde kavrayabilmek adına oldukça dar olduğu uzun zamandan beri bilinmektedir. Eugen Ehrlich ve Ernst Hirsch gibi hukuk sosyologları, daha çok önceleri, hukukun katı bir biçimde kanunlara sabitlenmediğine, bilakis mahkemelerin ve devlet makamlarının kararlarıyla geliştiğine ve aynı şekilde halkın kanaatleriyle beslendiğine – ve bu sayede “yaşayan hukuka” – dikkat çekmişlerdir.1

Hukuk sosyolojisi kökenli bir algı olan hukukun dinamikliği, bugün diğer bakış açıları tarafından da onaylanmaktadır: Hermeneutik (yorumsama), hukukun kesin bir şekilde kanun formu içinde sabitlenmediğini, aksine ilk olarak somut bir olayda uygulandığı sırada üretildiğini vurgular.2Dil felsefesi, kavramların – ve böylece hukuk kavramlarının da – anlamsal içeriklerinin değiştirilemez olmadığını, aksine dil içerisindeki farklı kullanımları sayesinde geliştiklerini – tabiri caizse yaşayan kavramları – keşfetmiştir.3Hukuk politikası ise, hukuki bir biçimlendirme sayesinde toplumun değişebileceğini ele alarak, bugüne kadar hukuk dogmatiğine oldukça yabancı olan bir bakış açısını göstermiştir: Hukuk ve toplum arasındaki etkileşim.

Hukukun karakterini ve fonksiyon biçimlerini anlamak, ancak temel hukuk bilimleriyle uğraşan bir Meta-Perspektif ile mümkündür. Hukukun, devlet tarafından sıklıkla çoğunluğun bilindik politik hedeflerinin yerleştirilmesini sağlayan bir idare etme aracı olarak anlaşıldığı bir zamanda, hukukun etki etme biçimlerine, yarattığı fırsatlara ve sınırlarına mesafeli yaklaşan bu perspektif özellikle önemlidir. Ve bu sebeple dün ve bugün, hukukun temelleriyle uğraşmak isteyen bir araştırma merkezinin açılışını kutluyor olmamız oldukça değerlidir.