Arama yapmak için lütfen yukarıdaki kutulardan birine aramak istediğiniz terimi girin.

3289 Sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu’nun Ek Madde 9’un Kimi Hükümlerinin İptaline İlişkin 2.7.2009 Tarihli Anayasa Mahkemesi Kararının Değerlendirilmesi

Aytaç ÖZELÇİ

I. GİRİŞ

4.3.2004 tarihli ve 5105 sayılı “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun1un 2. maddesiyle, 3289 sayılı Kanun’a eklenen ek madde 9’un kimi hükümlerinin, Anayasa’ya aykırı oldukları gerekçesiyle Danıştay 10. Dairesi tarafından Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmuştur. Anayasa Mahkemesi, Danıştay 10. Dairesi’nin E. 2004/12049 ve E. 2007/1071 sayılı Anayasa Mahkemesine başvurulmasına ilişkin kararlarında belirtilen gerekçeleri dikkate alarak, anılan maddenin V. fıkrasının birinci tümcesinin2, VII. fıkrasının beşinci ve altıncı tümcelerinin ve VIII. fıkrasının sonunda yer alan “…kesin…” sözcüğünün Anayasa aykırı oldukları gerekçesiyle iptallerine karar vermiştir3.

Çalışmamızda, Anayasa Mahkemesi’nin anılan kararını, başta idare hukuku ilkelerine ve ayrıca Türk spor yönetiminin genel hukuki yapısıyla ilgili öğreti ve yargı kararlarına yer vererek değerlendirmeye çalışacağız. Değerlendirmemizde öncelikle, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un kapsamını belirleyeceğiz, ardından iptal davasına konu olan hukuki sorunları belirleyerek, Yüksek Mahkemenin bu hukuki sorunlara bakış açısını ortaya koyacağız. Son olarak çalışmamızda Anayasa Mahkemesi kararına ilişkin değerlendirmelerimize yer vereceğiz

II. 3289 SAYILI KANUN’UN DÜZENLEME ALANI VE İPTAL DAVASINA KONU OLAN HÜKÜMLERİ

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğün kuruluşu ile görev ve yetkileri, 3289 sayılı Kanun ile düzenlenmiştir. Genel Müdürlük, Başbakanlığa bağlı, merkezde katma bütçeli ve kamu tüzelkişiliğine sahip, taşra da ise özel bütçeli Gençlik ve Spor İl ve İlçe Müdürlüklerinden oluşan bir spor örgütüdür. Bu spor örgütünün kurulmasının amacı, Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı’nın gerekçesinde özetle şöyle açıklanmıştır: “(...) Sosyal, kültürel ve ekonomik kalkınmanın temel unsuru, sağlıklı insan gücü olduğuna göre, bir milletin bedenen ve ruhen sağlıklı yetiştirilmesi çağımızda büyük önem kazanmaktadır. Ülkemiz nüfusunun yaklaşık %28’ini, 12-24 yaş arasındaki gençlerin oluşturduğu dikkate alınırsa, bunların bedenen ve ruhen yetiştirilmesi geleceğimizin güvencesi, Cumhuriyetimizin temeli olacaktır. (...) Öte yandan, günümüzde sporun ülkelerin tanıtımında önemli rol oynadığı, sporda elde edilen başarı ile ülkelerin tanıtımı arasında paralellik bulunduğu hepimizce bilinmektedir. Zira çağımızın modern haberleşme araçları ve özellikle televizyon ekranları, spor olaylarını ayrıntılarıyla dünya milletlerine duyurmaktadır. Dolayısıyla, ülkemizin sporda başarılı sonuçlar alması, aynı zamanda etkin biçimde tanıtılmasına olanak sağlayacaktır (...)Hazırlanan bu Kanun, örgütüyle, sporcusuyla, kulüpleriyle, özel ve kamu tüzelkişilikleri ile spor ve spor etkinliklerini bir bütün olarak ele almış ve her yaştaki yurttaşın beden ve ruh yeteneklerinin geliştirilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmıştır 4.