Yorum Önsözü: Demokrasi ve Anayasalar: Biri Olmaksızın Diğeri?

Didem Özalpat

Anayasacılık bir yöntemdir. Anayasacılık, insanoğlunun tutkularının aklın ve adaletin ilkelerine sınırlama olmaksızın adapte edilemeyeceğini varsayar. Bu, kendisini öğrenmeyi sürdürebilen ve böylece alışılmadık koşullar ortaya çıktığında bu koşullara akıllı bir şekilde adapte edebilen bir topluma dönüştürmeyi amaçlayan demokratik bir ulusun yöntemidir.¹

I. ÖNSÖZ

Bu yılın Yorum konusunun bu kısa önsözünde, demokrasi ve anayasa yapımı arasındaki ilişki incelenmektedir. Bu genel takdimle konunun kapsamlı olarak ele alınması değil, daha ziyade Profesör Noah Feldman’ın öncü eseri Empoze Edilmiş Anayasacılığın tanıtılması amaçlanmıştır. Bu nedenle amaç, demokrasi ve anayasalar hakkındaki sayısız bir dizi düşünceyi göstermek değil, fakat anayasa yapımı ve demokrasi arasındaki ilişkiyi en üst düzeyde kısaca tarif etmektir.

Profesör Feldman’a göre, “ulus inşasının amacı, makul bir şekilde meşru ve makul bir şekilde liberal demokrasilerin yaratılması olmalıdır.”² Eğer bir dış politikanın amacı demokrasiyi teşvik etmekse, o halde demokrasinin ne olduğunu ve nasıl uygulanması gerektiğini bilmemiz gerekmektedir. Bu önsöz, demokrasinin tanımını değerlendirmektedir ve “sonuçta bir ulusun kendisi için seçtiği veya kendisi için seçilen demokrasinin türünün ne olduğunun önemli olmadığı, göreceli bir barış içinde yaşayabilmeleri için kurumları nasıl düzenleyecekleri hakkında “toplumun farklı katmanları arasındaki geniş tabanlı anlaşmayı sunmak için” anayasanın gerekli olduğu sonucuna varmaktadır.³